Praca zdalna, nowe wyzwania i kompetencje pozwalające odnaleźć się w nowej rzeczywistości na rynku pracy – o tym rozmawialiśmy podczas piątej edycji Forum Pomorskiego Obserwatorium Rynku Pracy. Po raz pierwszy w formule online.

Forum PORP to coroczne wydarzenie organizowane przez Wojewódzki Urząd Pracy w Gdańsku. Forum to miejsce do wymiany myśli, dzielenia się wiedzą i doświadczeniem oraz wzajemnego inspirowania w kontekście zmian zachodzących w naszym otoczeniu społeczno-gospodarczym. Tym razem spotkaliśmy się 26 lutego br. w wirtualnej przestrzeni, by porozmawiać o przyszłości pracy – nowych modelach organizacji i nowych kompetencjach. Eksperci z dziedziny rynku pracy, socjologii, ekonomii oraz HR i psychologii biznesu rozmawiali o tym, jak bardzo doświadczenia pandemiczne zmieniły i będą zmieniać znany nam dotychczas krajobraz pracy. Wydarzenie transmitowane było na żywo na naszym kanale YouTube i Facebook.

Podczas Forum PORP po raz pierwszy wykorzystaliśmy myślenie wizualne – metodę przedstawiania poruszanych tematów za pomocą prostych i łatwych do zapamiętania rysunków. Profesjonalni rysownicy na żywo przygotowywali tzw. mapę myśli, która obrazuje tematykę poruszaną podczas spotkania.

 

Rośnie znaczenie pracy zdalnej

W gronie specjalistów przyjrzeliśmy się doświadczeniu różnych sektorów i branż pomorskiej gospodarki, w związku z wykonywaniem pracy w ostatnich miesiącach. Jak zaznaczył Leszek Bonna, wicemarszałek województwa pomorskiego, z tematem pracy zdalnej w tym okresie zetknęła się większość z nas, a jej rosnące znaczenie wpłynęło na sposób funkcjonowania wielu firm w naszym regionie.

– Obecnie wchodzimy w drugi rok wyjątkowych dla pomorskiego rynku pracy uwarunkowań. Wprowadzane ograniczenia mające na celu ochronę zdrowia i życia, bardzo silnie oddziaływają na aktywność gospodarczą Pomorza i skutkują tym, że pomorscy przedsiębiorcy prowadzą działalność w bardzo niepewnych warunkach – mówił wicemarszałek Leszek Bonna. – Trudna sytuacja pandemiczna sprawia, że istnieje szczególna potrzeba prowadzenia rozmowy o kwestiach istotnych dla naszego regionu, zwłaszcza w tak ważnym, zarówno dla przedsiębiorców jak i mieszkańców Pomorza, obszarze jakim jest rynek pracy. Obok dyskusji na temat możliwych sposobów łagodzenia skutków kryzysu, ważne jest aby zastanowić się także nad tym, jakie może on przynieść szanse dla uczestników pomorskiego rynku pracy i jakie scenariusze nakreślić na przyszłość.

Dyskusja toczyła się w dwóch obszarach: z punktu widzenia pracodawców oraz pracowników. Jako tło wykorzystaliśmy wyniki badania przeprowadzonego w ubiegłym roku na zlecenie WUP w Gdańsku dotyczącego prognozowanego zapotrzebowania na pracowników oraz perspektywy rozwoju pracy zdalnej na pomorskim rynku pracy w obecnej sytuacji pandemicznej.

 

Perspektywa pracodawcy, czyli jak motywować pracownika i podtrzymać jego więź z firmą

Pandemia spowodowała, że firmy musiały przeorganizować swoje modele pracy, wprowadzić nowe, niestosowane dotąd, rozwiązania.

– Rynek pracodawców jest podzielony, z jednej strony widać duży opór przed wprowadzaniem pracy zdalnej, co wiąże się z kwestiami takimi jak efektywność czy zaufanie. Z drugiej strony pandemia w wielu przypadkach wymusiła taką formę pracy – mówił Jacek Gądecki profesor AGH, socjolog i antropolog, który dokonał analizy zjawiska pracy zdalnej na podstawie naszych badań, prowadzący pierwszy panel podczas Forum PORP.

Wyniki badania pokazują, że aż 62 proc. pracodawców doświadczyło w związku z pandemią zmian w zakresie zatrudnienia, a 57 proc. przedsiębiorstw wprowadziło możliwość pracy zdalnej.

– Praca zdalna to oczywistość tylko dla części rynku pracy. W niektórych sektorach jest ona po prostu niemożliwa do wprowadzenia – podkreślała Monika Fedorczuk, ekspertka ds. rynku pracy Konfederacji Lewiatan. – Jest też wielu pracowników, którzy nie chcą pracować wyłącznie zdalnie, wolą model hybrydowy – ze względu na warunki, które nie pozwalają im w domu sprawnie wykonywać pracy, ale także ze względu na możliwość bezpośredniego kontaktu ze współpracownikami.

Na to, że elastyczne modele pracy i formy zatrudnienia będą odgrywać coraz większą rolę na rynku pracy, zwracał z kolei uwagę Andrzej Halesiak, ekonomista i ekspert ds. gospodarczych: - Z pewnością będzie potrzeba przedefiniowania umowy o pracę, coraz częściej będziemy pracować dla kilku pracodawców jednocześnie, aby zmaksymalizować zyski z posiadanych kompetencji. Nadchodzące lata to też postępująca coraz szybciej automatyzacja. Tutaj dużą rolę odegrają umiejętności menedżerów – tego, czy będą potrafili zarządzać zespołami ludzi i maszyn i motywować swoich pracowników, którzy pracują zdalnie.

Zapoznaj się z transkrypcją danych do planszy rysunkowej z panelu 1 - pracodawcy.

 

Z perspektywy pracownika ważne są wartości

Panel drugi, przestawiający perspektywę pracownika, prowadziła dr Magdalena Żadkowska, socjolożka, która wspólnie z dr hab. Jackiem Gądeckim analizowała wyniki badań zleconych przez WUP w Gdańsku i przygotowała raport: Perspektywy rozwoju pracy zdalnej w Pomorskiem - nowe modele pracy oraz wyzwania i potrzeby pracodawców i pracowników. Z raportu wynika, że z 54 proc. badanych pracowników, którzy pracowali zdalnie, 12 proc. całkowicie przeszło na home office, przy czym większość osób pracowała w warunkach, gdzie jednocześnie na pracy zdalnej był przynajmniej jeszcze jeden domownik. Wśród respondentów jest też grupa osób, które ze względu na rodzaj wykonywanej pracy nie miały okazji jej doświadczyć. Nie znaczy to jednak, że nie wywarła ona na nich wpływu.

– Zmieniła się przestrzeń wokół wszystkich nas. Nawet jeśli ktoś pracował w trybie stacjonarnym i codziennie wychodził do biura, to w domu zostawały inne osoby – partnerzy pracujący zdalnie, dzieci na lekcjach online. Jedynie 16 procent spośród osób, które pracują z domu, jest tam samemu. Nasze domy nagle musieliśmy dostosować do pełnienia różnych ról, których wcześniej nie planowaliśmy. Będzie to też miało wpływ na nasze wybory mieszkaniowe w przyszłości, a także zwyczaje konsumpcyjne– mówiła dr Żadkowska.

Eksperci biorący udział w drugim panelu – Sylwia Kośnik, specjalistka ds. rozwoju pracowników oraz Jacek Jędrzejczak, konsultant i trener w dziedzinie HR, zgodnie podkreślali, że nowy model pracy pokazał jak radzimy sobie z tzw. umiejętnościami miękkimi, jak potrafimy zarządzać sobą w czasie, na ile jesteśmy elastyczni i zorganizowani. Dotyczy to zarówno pracowników, jak i menedżerów. Według Sylwii Kośnik,najważniejszą kompetencją w nowej rzeczywistości na rynku pracy jest bycie w relacji. - To nie tylko kontakt ze współpracownikami, ale i umiejętność dostrzeżenia, gdy dzieje się coś niepokojącego – co jest niezwykle trudne podczas pracy zdalnej - dodała

Praca zdalna nierzadko pokazała także, jak wartości, w oparciu o które pracuje firma, są przez nią praktykowane. Jacek Jędrzejczak, podkreślał, że te same trudności związane z nowym modelem pracy dotykają zarówno pracowników, jak i ich przełożonych, a tym, co spaja grupę i buduje zespół, są właśnie wartości:

– Jeśli z innymi w mojej pracy nie łączą mnie wartości, jestem jak samotna wyspa - mówił Jędrzejczak.

Zapoznaj się z transkrypcją danych do planszy rysunkowej z panelu 2 - pracownicy.

 

Zapraszamy do obejrzenia transmisji z wydarzenia na naszych kanałach YouTube i Facebook.

Z wynikami badania można zapoznać się tutaj.

Pobierz rysunki z Panelu 1 - pracodawcy oraz Panelu 2 - pracownicy.

 

Autorka: Katarzyna Falkowska – zespół redakcyjny PORP, Wydział Informacji i Promocji, WUP w Gdańsku