Artykułem opisującym zapotrzebowanie na zawody w podregionie chojnickim zamykamy serię publikacji o zawodach deficytowych oraz nadwyżkowych w podregionach województwa pomorskiego. W poprzednich tekstach opisaliśmy zapotrzebowanie na kadrę w Trójmieście oraz w podregionach: gdańskim, słupskim, a także starogardzkim. W niniejszym artykule przybliżymy niedobór oraz nadpodaż kadry w podregionie chojnickim – obejmującym 3 powiaty, znajdujące się w południowo – zachodniej części województwa pomorskiego, tj. powiaty: chojnicki, człuchowski oraz kościerski.

 

 

Budowlanka na czele zawodów deficytowych

W powiatach wchodzących w skład analizowanego podregionu, największy niedobór pracowników obserwuje się w zawodach budowlanych. Pracodawcy mogą doświadczyć problemów z rekrutacją nowych pracowników poszukując m.in. inżynierów budownictwa, murarzy i tynkarzy, pracowników robót wykończeniowych w budownictwie, jak również dekarzy i blacharzy budowlanych oraz robotników budowlanych. Jako główną przyczynę braku kandydatów na stanowisko inżyniera budownictwa wskazano deficyt pracowników posiadających doświadczenie zawodowe, kwalifikacje oraz dodatkowe uprawnienia. Natomiast jako najczęstsze przyczyny braku kandydatów do pracy w pozostałych wymienionych zawodach budowlanych wskazywano: brak doświadczenia zawodowego oraz brak osób chętnych do podjęcia zatrudnienia z uwagi na oferowane warunki. Zdaniem ekspertów praca w zawodach budowlanych jest ciężka, pracodawcy wymagają wielozadaniowości, oferując mało atrakcyjne wynagrodzenie. Eksperci podkreślali, że wielu potencjalnych kandydatów wyjeżdża do pracy za granicę ze względu na wyższe zarobki. Natomiast regionalni pracodawcy, aby niwelować braki kadrowe, często korzystają z możliwości zatrudnienia w swoich firmach cudzoziemców. 

Nieco mniejszy deficyt poszukujących pracy prognozowany jest w zawodach branży produkcyjnej, a odnosić się będzie m. in. do spawaczy, ślusarzy, operatorów obrabiarek skrawających oraz robotników obróbki drewna i stolarzy. Jako przyczynę braku spawaczy i ślusarzy najczęściej wskazano brak osób z doświadczeniem zawodowym, uprawnieniami, umiejętnościami oraz kwalifikacjami. Natomiast od operatorów obrabiarek skrawających wymaga się doświadczenia zawodowego oraz uprawnień do obsługi maszyn. Zaś na deficyt robotników obróbki drewna i stolarzy wpływa brak chętnych do pracy w zawodzie z uwagi na mało satysfakcjonujący poziom wynagrodzenia, kłopotliwy dojazd do miejsca pracy, zmianowość oraz wymóg posiadania dobrego stanu zdrowia.

 

Jak wygląda zapotrzebowanie na pracowników w ochronie zdrowia?

Przyglądając się branży medyczno-opiekuńczej, wg prognoz badania brakować będzie lekarzy, pielęgniarek i położnych, fizjoterapeutów i masażystów, a także opiekunów osób starszych lub niepełnosprawnych. W przypadku dwóch pierwszych zawodów za wysoki poziom niedoboru kadry odpowiada pandemia koronawirusa, a co za tym idzie – duża liczba chorych przebywających w szpitalach i brak rąk do pracy. Ponadto, za niedostatek odpowiedniej liczby lekarzy w analizowanych powiatach, odpowiadają korzystniejsze perspektywy zatrudnienia w Trójmieście bądź poza granicami kraju. Dodatkowo, praca charakteryzuje się długimi godzinami pracy oraz wiąże się z dużą odpowiedzialnością i niebezpieczeństwem. Zdaniem ekspertów powiat chojnicki oraz człuchowski będzie borykał się z dużym deficytem kadry wśród lekarzy. W przypadku pielęgniarek i położnych największym problemem, z którego bezpośrednio wynika niedobór kadry w zawodzie jest luka pokoleniowa i brak napływu młodej kadry. Niewiele młodych osób kształci się w tym zawodzie, wobec czego dominującą grupą jest doświadczona, będąca w wieku okołoemerytalnym kadra.

Aby podjąć zatrudnienie w zawodzie fizjoterapeuty i masażysty niezbędne są kwalifikacje, zaś do braku kandydatów przyczynia się charakter pracy, gdyż jest to ciężka, fizyczna i przy tym niskopłatna praca. Zazwyczaj sporo osób podejmuje decyzję o samozatrudnieniu. Zdaniem ekspertów zawód jest bardzo przyszłościowy, gdyż dostrzega się rosnące zapotrzebowanie na prozdrowotne usługi fizjoterapeutyczne – zarówno wśród dzieci i młodzieży, jak i osób starszych. Nierzadko, dzieci z uwagi na to, że coraz więcej czasu spędzają przy komputerach, zapominają o pozytywnych aspektach zdrowotnych jakie niesie za sobą regularna aktywność fizyczna. W konsekwencji doświadczają negatywnych skutków w postaci wad postawy, wobec czego niezbędna jest interwencja fizjoterapeuty. Zauważa się również wzrost popytu na tego rodzaju usługi w innych grupach społecznych, wynikający bezpośrednio z faktu, że nieubłagalnie zmagamy się ze zjawiskiem starzejącego się społeczeństwa.

 

Zmianowość i trudne warunki pracy skutecznie pozbawiają siły roboczej branżę gastronomiczną

Przewidywany deficyt w całym podregionie chojnickim dotyczyć będzie również branży gastronomicznej. Braki kadrowe będą widoczne m. in. na stanowiskach szefa kuchni i kucharza, pomocy kuchennych oraz kelnerów i barmanów. Jako najczęstszy powód braku kandydatów do pracy jako szef kuchni wskazano brak osób posiadających doświadczenie zawodowe, kwalifikacje oraz umiejętności interpersonalne, pozwalające na swobodną komunikację. Kandydatów zaś zniechęca niski poziom płacy i wymóg dużej dyspozycyjności, podyktowany zmiennym systemem czasu pracy. Do przyczyn deficytu kucharzy przyczyniła się niedostateczna liczba osób posiadających doświadczenie zawodowe. Brak chętnych wynika z faktu, iż jest to ciężka, zmianowa i przy tym niskopłatna praca. Aby podjąć zatrudnienie jako kelner bądź barman niezbędne jest doświadczenie zawodowe oraz komunikatywna znajomość języków obcych. Ponadto pracodawcy wymagają dyspozycyjności, gdyż praca odbywa się w zmiennym czasie pracy, w weekendy, a nierzadko również do późnych godzin nocnych. Na brak chętnych do pracy w zawodzie pomoce kuchenne wpływa zmianowość, ciężka, fizyczna praca oraz niski poziom wynagrodzeń.

 

Transport również boryka się z brakiem rąk do pracy

Branża transportowa odznacza się brakiem pracowników przede wszystkim na stanowiskach kierowców samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych, kierowców autobusów oraz magazynierów. Wszystkie trzy powiaty podregionu chojnickiego borykają się z dużym deficytem poszukujących pracy w zawodzie kierowcy samochodu ciężarowego i ciągnika siodłowego, czego przyczyną jest brak osób z odpowiednimi kwalifikacjami oraz ze znajomością języka obcego. Od kandydatów wymaga się dobrego stanu zdrowia, a także dyspozycyjności, ponieważ wyjazdy w delegacje są nieodzownym elementem tego rodzaju pracy.

Mapa 1. Prognoza zapotrzebowania na kierowców samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych w województwie pomorskim w 2021 roku

Źródło: barometrzawodow.pl

Transkrypcja danych do Mapy 1. Prognoza zapotrzebowania na kierowców samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych w woj. pomorskim w 2021 (PDF; 623 KB)

 

Na deficyt kierowców autobusów wpływa niedobór osób posiadających uprawnienia, kwalifikacje, doświadczenie zawodowe, a do braku chętnych przyczynia się mało atrakcyjne wynagrodzenie. Natomiast przed magazynierami stawia się wymagania znajomości obsługi specjalistycznych programów magazynowych i komputerowych. Kluczowe jest posiadanie dodatkowych kwalifikacji, kompetencji, uprawnień na wózki jezdniowe, a także stażu pracy. Ponadto praca związana jest z odpowiedzialnością materialną za powierzony asortyment, co skutecznie zniechęca do podejmowania zatrudnienia.

 

Jakie zawody wyróżniają podregion?

Najbardziej charakterystyczne zawody dla podregionu chojnickiego to: inżynierowie budownictwa, tapicerzy oraz kosmetyczki. Te trzy grupy zawodów zostały zaliczone do zawodów deficytowych w całym podregionie chojnickim, natomiast w skali województwa pomorskiego znalazły się wśród zawodów zrównoważonych. Prognozowany deficyt tapicerów w podregionie związany jest z brakiem osób młodych zainteresowanych nauką zawodu. Kandydatów do pracy zniechęca niski poziom wynagrodzenia – często jest to praca na akord. Barierę stanowi także utrudniony dojazd do miejsca pracy ze względu na niewystarczającą dostępność transportową w obszarze podregionu. Pracodawcy powstałe wakaty w firmach często obsadzają cudzoziemcami.

Natomiast wśród przyczyn deficytu kosmetyczek wskazuje się głównie brak osób ze stażem pracy, kwalifikacjami oraz umiejętnościami niezbędnymi do wykonywania pracy w tym zawodzie. Ponadto kosmetyczki zazwyczaj zakładają jednoosobową działalność gospodarczą bądź wykonują pracę w szarej strefie.

Należy również zwrócić uwagę na grupy zawodów deficytowych, wskazanych w dwóch z trzech powiatów podregionu chojnickiego, a które w województwie pomorskim zostały zaklasyfikowane do kategorii zrównoważonych. Wśród takich grup zawodów znaleźli się m. in. przedstawiciele handlowi (deficyt w powiatach człuchowskim i kościerskim), specjaliści ds. zarządzania zasobami ludzkimi i rekrutacji (deficyt w powiatach człuchowskim i chojnickim) czy też inżynierowie inżynierii środowiska (deficyt w powiatach człuchowskim i chojnickim).

Przyczynami deficytu przedstawicieli handlowych jest brak osób posiadających uprawnienia, kwalifikacje zawodowe, predyspozycje społeczne oraz kompetencje językowe. Natomiast zbyt mała liczba kandydatów na stanowisko specjalisty ds. zarządzania zasobami ludzkimi i rekrutacji wynika z braku osób posiadających odpowiednie kwalifikacje oraz mających wiedzę z zakresu przepisów prawa, np. w zakresie ubezpieczeń społecznych. Kandydaci do pracy jako inżynierowie inżynierii środowiska nie spełniają wymagań, które w głównej mierze dotyczą znajomości obsługi specjalistycznych programów oraz posiadania dodatkowych uprawnień.

 

W jakich zawodach wystąpi nadpodaż pracowników?

Analizując prognozę zawodów charakterystycznych dla podregionu chojnickiego można wskazać dwa nadwyżkowe. Pierwszym są ekonomiści, którzy w dwóch z trzech powiatów podregionu (powiat człuchowski i chojnicki) przewidywani są jako nadwyżkowi. Jako przyczynę wskazano dużą liczbę absolwentów lokalnej szkoły, dla których nie ma miejsc pracy, ponieważ pracodawcy poszukują kandydatów o szerszych kompetencjach niż te, które nabywa młodzież podczas edukacji szkolnej.

Drugim zawodem nadwyżkowym wskazanym w większości powiatów podregionu, tj. w powiatach człuchowskim i chojnickim są technicy informatycy. Podobnie jak w przypadku ekonomistów, przyczyną nadwyżki jest duża liczba absolwentów lokalnej szkoły, którzy nie posiadają doświadczenia oraz poszukiwanych przez pracodawców kwalifikacji i umiejętności.

 

Źródło: barometrzawodow.pl

 

Autorka: Dorota Gabryelczyk, Wydział Pomorskiego Obserwatorium Rynku Pracy, WUP w Gdańsku