Od ponad roku zmagamy się z pandemią koronawirusa. W tym czasie na rynku pracy zaszły spore zmiany, a to, co przed nami, pozostaje cały czas wielką niewiadomą. Walka z pandemią i wprowadzane obostrzenia przyczyniły się do wzrostu poziomu bezrobocia. Trudna sytuacja finansowa przedsiębiorstw spowodowała, że dużo osób utraciło swoje dotychczasowe zatrudnienie, a część z nich zostało zmuszonych do zamknięcia swoich biznesów. W obecnej sytuacji niesłychanie ważna i potrzebna jest wiedza na temat tego, w jakich zawodach aktualnie można znaleźć zatrudnienie, czego oczekują pracodawcy i jakie wymagania stawiają kandydatom. Warto podkreślić, że istnieją zawody, w których cały czas występują problemy kadrowe. Aby dowiedzieć się, w jakich profesjach w podregionie gdańskim – w tej zmienionej i trudnej rzeczywistości – pracodawcy cały czas borykają się z deficytem pracowników, zapraszamy do zapoznania się z artykułem stworzonym na podstawie analizy wyników badania Barometr Zawodów.
Podregion gdański obejmuje 5 powiatów, znajdujących się w bezpośrednim sąsiedztwie Trójmiasta, tj. powiaty: gdański, kartuski, nowodworski, pucki oraz wejherowski. Ze względu na swe położenie i fakt, że niektóre powiaty wchodzące w skład podregionu słyną głównie z tego, że są miejscowościami nadmorskimi i generują znaczne zapotrzebowanie na pracowników w sezonie wiosenno-letnim, podregion charakteryzuje się szerokim wachlarzem zawodów, w których widoczny jest deficyt poszukujących pracy.
Ochrona zdrowia na czele zawodów deficytowych
Podobnie jak w całym województwie pomorskim, pracodawcy z podregionu gdańskiego z branży medyczno-opiekuńczej będą musieli zmierzyć się z największym brakiem kandydatów do pracy. W przypadku tej branży zdecydowanie na pierwszy plan wysuwają się zawody związane z ochroną zdrowia, znajdujące się na pierwszej linii frontu walki z pandemią koronawirusa, tj. pielęgniarki i położne oraz ratownicy medyczni.
Wskazane w podregionie przyczyny deficytu pielęgniarek i położnych to m.in. brak osób posiadających aktualne uprawnienia do wykonywania zawodu oraz predyspozycje – niesłychanie ważne przy wykonywaniu tego zawodu. Ponadto wśród pielęgniarek i położnych bardzo widoczne jest zjawisko starzejącej się kadry, przy jednoczesnym niewielkim napływie osób młodych do zawodu. Kandydatów zniechęca duża odpowiedzialność oraz mało satysfakcjonujący poziom wynagrodzenia, który jest częstą przyczyną wyjazdów kadry za granicę. Jeśli chodzi o zawód ratownika medycznego, to do braku kandydatów chętnych do podjęcia zatrudnienia przyczynił się głównie charakter pracy, obciążenie dużą odpowiedzialnością i niebezpieczeństwem, a także brak umiejscowienia zawodu w hierarchii szpitalnej i poczucia poszanowania tej profesji przez społeczeństwo. Ponadto praca jest zmianowa oraz niskopłatna.
Oprócz zawodów związanych z ochroną zdrowia, deficyt przejawia się również w zawodach związanych z opieką zdrowotną i pomocą społeczną – dotyczy fizjoterapeutów i masażystów, opiekunów osób starszych lub niepełnosprawnych oraz pracowników socjalnych. Jako przyczynę braku odpowiednich kandydatów dla zawodu fizjoterapeuta i masażysta wskazano brak osób posiadających doświadczenie, kwalifikacje, uprawnienia, a także predyspozycje. Niskie zarobki oraz konieczność posiadania predyspozycji fizycznych nie zachęcają do podjęcia pracy.
W przypadku opiekunów osób starszych lub niepełnosprawnych największe znaczenie ma dobre zdrowie, sprawność fizyczna oraz empatia. Zarobki oferowane przez lokalnych pracodawców nie należą do wysokich, dlatego też praca poza granicami Polski stanowi trafną alternatywę i skutecznie kusi mieszkańców regionu.
Do braku potencjalnych kandydatów w zawodzie pracownika socjalnego przyczynił się wymóg posiadania wykształcenia wyższego, pełnych kwalifikacji oraz predyspozycji, ze względu na to że praca jest trudna, niebezpieczna, stresująca i odpowiedzialna, a przy tym również niskopłatna.
Mapa 1. Prognoza zapotrzebowania na pracowników socjalnych w województwie pomorskim na rok 2021
Źródło: barometrzawodow.pl
Łatwo znaleźć pracę w budowlance
Sporym brakiem odpowiednich kandydatów w regionie charakteryzuje się również branża budowlana, w której największy deficyt widoczny jest wśród cieśli i stolarzy budowlanych, robotników budowlanych, murarzy i tynkarzy, pracowników robót wykończeniowych w budownictwie. Jako przyczyny przysparzające trudności z pozyskaniem pracowników do pracy wskazywano: brak doświadczenia zawodowego oraz brak chętnych osób do podjęcia zatrudnienia z uwagi na oferowane warunki. Zdaniem ekspertów praca w zawodach budowlanych jest ciężka, pracodawcy wymagają wielozadaniowości, oferując mało satysfakcjonujące wynagrodzenie. Eksperci podkreślali, że wielu potencjalnych kandydatów wyjeżdża do pracy za granicę w związku z oferowanym wyższym wynagrodzeniem. Natomiast regionalni pracodawcy, aby zmniejszyć skalę powstałych braków kadrowych, często korzystają z możliwości zatrudnienia cudzoziemców.
Jak wygląda sytuacja w innych zawodach?
Zbyt mała liczba osób zainteresowanych podjęciem zatrudnienia dotyczy również zawodów związanych z transportem i logistyką. W podregionie gdańskim największych problemów dotyczących zapełnienia wolnych wakatów spodziewać się mogą pracodawcy poszukujący pracowników w zawodzie kierowcy samochodu ciężarowego i ciągnika siodłowego, magazyniera a także w zawodzie pośrednio związanym z transportem – mechanika pojazdów samochodowych. Jako najczęstsze przyczyny deficytu kierowców wskazano brak kandydatów posiadających doświadczenie i uprawnienia. Niechęć do podjęcia zatrudnienia wynika również ze specyfiki i warunków pracy, zatrudnienia w ruchu ciągłym, wyjazdów do pracy za granicę, ponadto praca jest obarczona dużą odpowiedzialnością finansową. Natomiast chcąc podjąć zatrudnienie jako magazynier, trzeba posiadać aktualne uprawnienia na wózki widłowe, a brak chętnych wynika z faktu, iż jest to praca w systemie zmianowym oraz mało atrakcyjna pod względem finansowym. Deficyt mechaników pojazdów samochodowych wynika głównie z tego, że kandydaci nie posiadają wiedzy z zakresu nowych technologii, a także umiejętności, kwalifikacji oraz doświadczenia zawodowego.
Znaczący deficyt w regionie zaobserwowano również wśród krawców i pracowników odzieży, czego przyczyną jest wymóg posiadania kompleksowych umiejętności oraz dobrego stanu zdrowia. Ponadto duże znaczenie ma brak napływu młodych osób do zawodu oraz brak możliwości przywrócenia do pracy w zawodzie osób będących w rejestrach powiatowych urzędów pracy, czego przyczyną jest długa przerwa w wykonywaniu zawodu. Praca jest ciężka, zmianowa, wynagrodzenie akordowe oraz stosunkowo mocno rozbudowana jest szara strefa.
Niewielkie zainteresowanie podjęciem zatrudnienia dotyczy zawodów związanych z przetwórstwem spożywczym, dlatego też deficyt masarzy i przetwórców ryb jest dość uciążliwy, szczególnie w powiecie puckim, gdzie prognozuje się duży deficyt. Niechęć wynika głównie z warunków pracy, wymogu posiadania dobrego stanu zdrowia oraz predyspozycji psychofizycznych. Pracodawcy często posiłkują się zatrudnianiem cudzoziemców.
Spory problem z kandydatami do pracy może dotyczyć również przedstawicieli zawodów wchodzących w skład branży gastronomiczno-hotelarskiej, dlatego też prognozuje się deficyt kucharzy, pomimo tego, że w rejestrach powiatowych urzędów pracy można znaleźć osoby zarejestrowane właśnie w tym zawodzie. Bezrobotni kucharze mają długą przerwę w wykonywaniu zawodu i nie posiadają znajomości wyspecjalizowanej kuchni; nie spełniają też wymagań stawianych przez pracodawców. Zawód charakteryzuje się bardzo dużą sezonowością, co nie gwarantuje stabilizacji zatrudnienia, a także długimi godzinami pracy. Problemy z kadrą dotyczą również sprzątaczek i pokojowych, deficyt wynika głownie z tego, że jest to ciężka, fizyczna, zmianowa, niskopłatna oraz sezonowa praca.
Spadek popytu na wycieczki – ciężka sytuacja biur podróży
W podregionie gdańskim nie będzie łatwo znaleźć pracy osobom poszukującym zatrudnienia jako pracownik biura podróży i organizator obsługi turystycznej, przyczyną tego stanu jest sytuacja epidemiczna w kraju i na świecie, a co za tym idzie – spadek sprzedaży wycieczek turystycznych i zamykanie biur podróży.
Zapraszamy do zapoznania się z innymi materiałami dotyczącymi badania Barometr Zawodów
Artykuł podsumowujący wyniki badania Barometr Zawodów 2021
Artykuł dotyczący zapotrzebowania na zawody w Trójmieście
Źródło: barometrzawodow.pl
Oprac.: Dorota Gabryelczyk, Wydział Pomorskiego Obserwatorium Rynku Pracy, WUP w Gdańsku