Przejdź do zawartości

Portal Pomorskiego Obserwatorium Rynku Pracy

porp.pl

Kryterium wieku traci na znaczeniu

Drukuj
Data aktualizacji: wtorek, 19 października 2021

Kryterium wieku traci na znaczeniu

Na pomorskim rynku pracy obserwujemy coraz bardziej widoczne zjawisko ilościowego deficytu zasobów pracy. Dla oferowanych etatów brakuje chętnych rąk, które mogłyby tę pracę wykonać. Przyczyn należy dopatrywać się m.in. w czynnikach demograficznych. Z roku na rok będzie coraz mniej Pomorzan w wieku produkcyjnym i przedprodukcyjnym. Wydłużenie aktywności zawodowej to dzisiaj nie tyle przywilej, ile konieczność.

Wojewódzki Urząd Pracy w Gdańsku w kwietniu br. rozpoczął cykl spotkań z pracodawcami „Pomorskie. Dobre miejsca pracy”. Ponieważ umiejętne zarządzanie różnorodnością wieku zespołu jest jednym z wyznaczników dobrego miejsca pracy, podczas spotkań poruszamy m.in. temat wydłużania aktywności zawodowej pracowników, w tym zagadnienia związane z ergonomią stanowisk pracy i profilaktyką zdrowotną.

 

wykres: Ludność według ekonomicznych grup wieku w województwie pomorskim w 2014 r., 2017 r. oraz prognoza na 2025 r. i 2050 r.

Transkrypcja danych do wykresu: Ludność według ekonomicznych grup wieku w województwie pomorskim w 2014 r., 2017 r. oraz prognoza na 2025 r. i 2050 r. (PDF; 559 KB)

 

Tempo spadku aktywności zawodowej osób w wieku 18-59 lat wśród kobiet i 18-64 wśród mężczyzn jest dynamiczne. W 2017 to ok. 1416 tys., czyli o ok. 61% mniej w porównaniu do roku 2014. Prognozując, do 2025 roku ubędzie z rynku pracy ok. 61 tys. osób zdolnych i mogących aktywnie pracować, tym samym do ok. 87 tys. zasili się grupa osób w wieku poprodukcyjnym . Gdzie należy doszukiwać się bierności zawodowej? Spójrzmy na poniższe dane:

 

wykres: Aktywność ekonomiczna ludności osób w wieku 15 lat i więcej w województwie pomorskim w 2018* r. (wg BAEL)

Transkrypcja danych do wykresu: Aktywność ekonomiczna ludności osób w wieku 15 lat i więcej w województwie pomorskim w 2018* r. (wg BAEL) (PDF; 555 KB)

 

W obecnej sytuacji przed regionalnym rynkiem pracy stoi ważne zadanie zaktywizowania licznej grupy nieaktywnych zawodowo. To m.in. osoby piastujące obowiązki rodzinne (16%), uczące się bądź doszkalające (17%) i w końcu najliczniejsza grupa osób będąca w wieku emerytalnym (52%), z których część mogłaby nadal pracować.

Warto przyjrzeć się możliwościom, jakie stwarza rynek pracy obecnym seniorom. Inicjatywą, która mogłaby być propagowana na lokalnych rynkach pracy, niewątpliwie jest Centrum Pracy dla Seniorek i Seniorów w Gdańsku. To istotny punkt na mapie dla dojrzałego zawodowo pracownika, który znajdzie tutaj oferty pracy dostosowane do swoich umiejętności i warunków fizycznych: praca na pół etatu, niewymagająca wysiłku fizycznego czy podejmowania kształcenia specjalistycznego. Centrum dysponuje ofertami z wielu branż: praca w administracji, windykacji, przy reklamacjach, w call center, jako opiekuna do dzieci, osób starszych czy np. kasjerki/ kasjera. Z drugiej strony Centrum jest również wsparciem dla pracodawców. I tutaj właśnie ich ogromna rola i odpowiedzialność. Stworzone przez nich miejsca pracy powinny umożliwić podjęcie zatrudnienia licznej grupie seniorów posiadających ogromny potencjał, którego odpowiednie zagospodarowanie może przynieść szereg korzyści dla rozwoju społeczno-gospodarczego.Warto pokusić się zatem o barometr odczuć aktywności zawodowej seniorów.

 

Pozytywy

W ogólnym rozrachunku zdecydowanie przemawiają korzyści wydłużenia aktywności zawodowej osób starszych: bogate doświadczenie i staż pracy, kompetencje w zawodach deficytowych, dyspozycyjność czy uregulowana sytuacja rodzinna. Dla pracujących seniorów ważne jest też poczucie bycia potrzebnym, od kogo młodsze pokolenie może czerpać wiedzę i doświadczenie, nie tylko to zawodowe, ale i życiowe. Ponadto pozostając aktywnymi zawodowo, seniorzy utrzymują swoje kwalifikacje i umiejętności zawodowe, jak również przyczyniają się do podniesienia swoich świadczeń emerytalnych, co z kolei jest istotne dla ich budżetu domowego. Dojrzały pracownik czuje się bardziej odpowiedzialny za pracę i ma dojrzałe podejście do biznesu. Kojarzony jest również z lojalnością, o którą w dzisiejszych czasach trudniej wśród pracowników młodszej generacji, wiarygodnością i elastycznością w podejmowaniu pracy w godzinach mniej stabilnych. Wydłużenie aktywności zawodowej seniorów to również pozytywny impuls społeczny, który jednak mimo wymiernych korzyści napotyka na bariery na rynku pracy.

 

Obawy

Pracodawcy w zatrudnianiu osób starszych nierzadko widzą pewne zagrożenia dla swoich firm i mają obawy związane z m.in. mniejszą wydajnością pracy, niższą motywacją, nienadążaniem za nowymi technologiami, absencjami wynikającymi ze zobowiązań rodzinnych, a także skłonnościami do przewlekłych chorób. Inną, bardzo istotną kwestią dla pracodawców, jest niechęć potencjalnego seniora do dokształcania się przed objęciem nowych obowiązków.

Rynek pracy nie jest jeszcze w pełni przygotowany na tak ambitne wyzwanie, aczkolwiek wydłużenie aktywności zawodowej seniorów jest dobrą zmianą, która w przyszłości przyniesie wymierne efekty.

Według raportu PwC Golden Age Index zwiększenie poziomu zatrudnienia dojrzałych pracowników do poziomu takich krajów jak Niemcy, Wielka Brytania czy Szwecja (powyżej 40 proc.) przyniosłoby w długoterminowej perspektywie wzrost PKB aż o maksymalnie 66 mld dolarów. Aktualnie wskaźnik zatrudnienia w Pomorskiem grupy wiekowej 55-64 to 51%[1] (w Europie ok. 60%) . Pracodawcy powinni baczniej przyjrzeć się korzyściom płynącym z zatrudnienia różnorodnej wiekowo kadry. Bo przecież „dobre miejsca pracy” to te, które uwzględniają potrzeby, ograniczenia i potencjał osób w różnym wieku.

Wydłużenie aktywności zawodowej osób starszych to także kontakty z innymi ludźmi, spotkania służbowe i towarzyskie przekładające się na aktywność seniora w społeczeństwie. To impuls do zmian w trosce o własne zdrowie: zwiększona ilość ruchu, zdrowsza dieta podpatrzona i podsłuchana u młodszych koleżanek i kolegów z pracy. To w końcu, jakże ważne na każdym etapie życia, badania okresowe. Sprawny intelektualnie i fizycznie senior jest nieocenionym wsparciem dla rynku pracy, który obecnie boryka się z zapełnieniem stworzonych etatów.

Samorząd Województwa Pomorskiego zlecił badanie socjologiczne, które w 2018 roku od września do listopada zrealizował dr Maciej Brosz z Q&Q Zakład Realizacji Badań Społecznych. Celem badania była diagnoza sytuacji osób starszych w wymiarze psychospołecznym, zdrowotnym, materialnym i rodzinnym, zamieszkałych na terenie województwa pomorskiego. Czynniki te są elementami, które warunkują dalszą aktywność zawodową seniora na współczesnym rynku pracy.

Zapraszam do zapoznania się ze szczegółowymi danymi. Raport z badań socjologicznych (PDF; 1,4 MB)

 

Oprac.: Barbara Zabłocka – Zespół redakcyjny PORP, Wydział Pomorskiego Obserwatorium Rynku Pracy, WUP Gdańsk


[1] Wg danych GUS

Ten serwis wykorzystuje pliki cookies. Korzystanie z witryny oznacza zgodę na ich zapis lub wykorzystanie zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Użytkownik ma możliwość samodzielnej zmiany ustawień dotyczących cookies w swojej przeglądarce internetowej. Przeczytaj naszą Politykę Prywatności. Jeżeli nie wyrażasz zgody - zmień ustawienia swojej przeglądarki.

Jeżeli wyrażasz zgodę na zapisywanie informacji zawartej w cookies kliknij w przycisk AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU.