Od kilku lat w województwie pomorskim obserwujemy systematyczny spadek bezrobocia. W I półroczu 2019 roku stopa bezrobocia osiągnęła rekordowo niski poziom. Jest to zjawisko pozytywne i pożądane, ale jednocześnie sprawia, że pomorski rynek pracy boryka się z ogromnym i wciąż pogłębiającym się deficytem kadrowym. Powiększa się również luka kompetencyjna, w wielu branżach brakuje wykwalifikowanych pracowników.
Na Pomorzu kwitnie przedsiębiorczość
Koniunktura w województwie pomorskim oceniana jest lepiej niż przeciętnie w Polsce. Dotyczy to zwłaszcza sektora transportowego i magazynowego, a także budownictwa.
Bardzo dobrze rozwija się przedsiębiorczość – na przestrzeni lat 2014 – 2018 liczba podmiotów gospodarczych wzrosła o 7,5%. Trend wzrostowy liczby podmiotów gospodarki narodowej w regionie utrzymuje się; w czerwcu 2019 roku w Pomorskiem działało już więcej niż 300 tys. firm.
Nasze województwo od kilku lat znajduje się w czołówce rankingu regionów o dużym potencjale innowacyjnym. W czwartej edycji badania Indeks Millenium w 2019 roku Pomorskie zajęło czwarte miejsce wśród najbardziej innowacyjnych województw w kraju, po mazowieckim, małopolskim i dolnośląskim.
Wykres 1. Liczba podmiotów gospodarki narodowej wg rejestru REGON
Żródło: Opracowanie własne na podstawie danych BDL.
Pobierz transkrypcję do wykresu 1: Wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej (PDF; 56,8 KB)
Utrzymuje się wysoki poziom zapotrzebowania na pracę
Innowacyjność, rozwój przedsiębiorczości oraz atrakcyjność naszego regionu pod względem inwestycyjnym sprawia, że powstają nowe miejsca pracy. W ciągu kilku ostatnich lat, liczba ofert pracy zgłaszanych przez pracodawców do powiatowych urzędów pracy dynamicznie wzrosła i od dwóch lat utrzymuje się na stosunkowo wysokim poziomie. W pierwszej połowie 2019 roku liczba wolnych miejsc pracy, którymi dysponowały pomorskie urzędy pracy wynosiła 51,1 tys., tj. średnio 8,5 tys. miesięcznie.
Wykres 2. Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej zgłoszone do urzędów pracy w latach 2014-2019 (I półrocza)
Żródło: Opracowanie własne na podstawie badań statystycznych rynku pracy MRPiPS-01.
Pobierz transkrypcję danych do wykresu 2: Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej zgłoszone do urzędów pracy w latach 2014-2019 (PDF; 59,8 KB)
Wzrosły wynagrodzenia Pomorzan
Duży popyt na pracowników przy jednoczesnym braku wolnych zasobów pracy powoduje wzrost wynagrodzeń. W województwie pomorskim w I kwartale 2019 roku przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej wynosiło 5 307 zł i było to drugie (po województwie mazowieckim) najwyższe wynagrodzenie w Polsce.
Według Grupy Pracuj.pl na wysokość wynagrodzenia największy wpływ ma specjalizacja pracownika. Najwięcej zarobić można pracując w obszarze IT – Rozwój oprogramowania (architektura, zarządzanie projektem) oraz w obszarze Badania i rozwój (Business Intelligence / Data Warehouse). Na bardziej atrakcyjne zarobki liczyć mogą mieszkańcy większych miast.
Wykres 3. Wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej
Żródło: Dane GUS bez podmiotów gospodarczych o liczbie pracujących do 9 osób.
Pobierz transkrypcję danych do wykresu 3: Wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej (PDF; 57 KB)
Coraz wyższa aktywność zawodowa mieszkańców
W ostatnich pięciu latach współczynnik aktywności zawodowej mieszkańców Pomorza zwiększył się o 4 pkt. proc. i w II kwartale 2019 r. osiągnął jeden z najwyższych poziomów w kraju - 59,0%, stawiając nasz region na trzecim miejscu w Polsce, po województwie mazowieckim i wielkopolskim.
Zwiększyła się również liczba i udział osób pracujących w ludności ogółem. W II kwartale bieżącego roku pracowało 57,1% Pomorzan,czyli ponad 1 mln osób. Rosnąca liczba pracujących mieszkańców pomorskiego wpływa na coraz wyższy wskaźnik zatrudnienia w regionie. W 2018 roku wskaźnik określający odsetek zatrudnienia pracujących wśród ludności w wieku 20-64 lata wynosił 73,6% i był jednym z najwyższych w kraju oraz wyższy od średniej unijnej.
Mniej bezrobotnych i biernych zawodowo w regionie
Osoby bezrobotne zarejestrowane w powiatowych urzędach pracy to potencjalne rezerwy kadrowe dla pracodawców. Wraz z poprawą sytuacji gospodarczej, rezerwy te się wyczerpują. W latach 2014-2019 liczba osób bezrobotnych zmniejszyła się o blisko 60 tys. osób, tj. o 58,3%. W końcu czerwca 2019 r. było ich 41,8 tys. Od dwóch lat obserwuje się również mniejszą dynamikę spadku bezrobocia.
Wśród ogółu bezrobotnych dominują kobiety (63,2%). Daje się zauważyć, że na przestrzeni ostatnich lat ich odsetek wzrósł o 8,4 pkt. proc. Dużą grupę bezrobotnych stanowią też długotrwale bezrobotni, których udział w ogóle bezrobotnych spadł o 9,7 pkt. proc. W dalszej kolejności, wymienić można młodych do 30 roku życia, osoby po 50 roku życia, oraz tych, którzy nie mają kwalifikacji zawodowych.
Do rezerw kadrowych, obok bezrobotnych, zaliczyć można również osoby bierne zawodowo. Tu również, jak w przypadku bezrobotnych, obserwowany jest trend malejący, choć poziom bierności nadal jest wysoki. W II kwartale 2019 roku liczba biernych zawodowo wynosiła 738 tys. osób, co stanowi 40% ludności w wieku 15 lat i więcej.
Wykres 4. Bierni zawodowo w wieku 15 lat i więcej (dane średnioroczne)
Źródło: Opracowania własne na podstawie danych BDL GUS.
Pobierz transkrypcję danych do wykresu 4: Bierni zawodowo w wieku 15 lat i więcej (dane średnioroczne) (PDF; 58 KB)
Zatrudnianie pracowników spoza regionu
Nadal spore jest zainteresowanie pracodawców zatrudnianiem cudzoziemców. W pierwszym półroczu bieżącego roku pomorskie urzędy pracy wpisały do ewidencji 66,6 tys. oświadczeń o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcom zza wschodniej granicy. Można przypuszczać, że w całym 2019 roku zainteresowanie to kształtować się będzie na poziomie zbliżonym do tego z poprzedniego roku, kiedy to łączna liczba oświadczeń wyniosła 132 tys. Największe potrzeby zatrudnieniowe zgłaszają pracodawcy z Trójmiasta i powiatów ościennych.
Oprac.: Dagmara Maciejewska - Zespół redakcyjny PORP oraz Wydział Pomorskiego Obserwatorium Rynku Pracy, WUP w Gdańsku
Więcej dowiesz się z Informacji o sytuacji na rynku pracy województwa pomorskiego w I półroczu 2019 r. (PDF, 1,7 MB)