Nowelizacja ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy wprowadziła w 2018 roku nowe zezwolenia na pracę sezonową oraz istotne zmiany w zakresie możliwości powierzenia pracy na podstawie oświadczeń składanych w powiatowych urzędach pracy.
Nowe regulacje dotyczące zatrudnienia cudzoziemców wynikają zarówno z konieczności zabezpieczenia przed niekontrolowanym napływem obcokrajowców, jak i potrzeb kadrowych pracodawców, którzy nie mogą pozyskać pracowników na krajowym rynku pracy. Ponadto, wprowadzano implementację przepisów europejskich, dostosowując krajowe prawo do unijnej Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/36/UE w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w celu zatrudnienia w charakterze pracownika sezonowego oraz dostrzegając potrzebę wprowadzenia stosownych zmian w zakresie pracy krótkoterminowej.
Zezwolenie na pracę sezonową (zezwolenie typu S) wydawane jest przez starostę, postępowanie jest dwuetapowe:
- powiatowy urząd pracy w imieniu starosty dokonuje wpisu wniosku o wydanie zezwolenia na pracę sezonową do ewidencji wniosków w sprawie pracy sezonowej oraz wydaje pracodawcy zaświadczenie o wpisie do tejże ewidencji,
- po przyjeździe cudzoziemca do Polski powiatowy urząd pracy wydaje właściwe zezwolenie.
- Określone zostały rodzaje prac objętych zezwoleniem, w drodze rozporządzenia wskazane zostaną podklasy działalności (wg klasyfikacji PKD), które mają charakter sezonowy, czyli powtarzających się wydarzeń i zwiększonego zapotrzebowania na siłę roboczą w pewnych okresach roku dla sektorów rolnictwa, ogrodnictwa i turystyki;
- O zezwolenie na pracę sezonową mogą ubiegać się wszyscy obywatele państw trzecich;
- Cudzoziemiec będzie mógł wykonywać pracę sezonową przez 9 miesięcy w roku kalendarzowym;
- Pracodawca zapewniając cudzoziemcowi zakwaterowanie, będzie zobowiązany do zawarcia odrębnej pisemnej umowy określającej warunki użyczenia lub wynajmu kwatery, a czynsz najmu kwatery nie będzie mógł być potrącany z wynagrodzenia cudzoziemca;
- Zezwolenie wydawane będzie w trybie decyzji administracyjnej: w sprawach niewymagających postępowania wyjaśniającego 7 dni roboczych, natomiast w sprawach wymagających postępowania wyjaśniającego, 30 dni od złożenia kompletnego wniosku;
- Jednorazowa wpłata za złożenie wniosku o wydanie zezwolenia na pracę sezonową określona została w rozporządzeniu w wysokości 30 zł [1];
- W przypadku uchylenia zezwolenia na pracę sezonową z winy pracodawcy, cudzoziemcowi będzie przysługiwało prawo do odszkodowania,
- Obywatele państw: Republiki Armenii, Republiki Białorusi, Republiki Gruzji, Republiki Mołdawii, Federacji Rosyjskiej i Ukrainy mogą skorzystać z ułatwień polegających na:
• zwolnieniu z tzw. testu rynku pracy,
• możliwości uzyskania wpisu wielosezonowego do 3 lat — maksymalnie 9 miesięcy w roku kalendarzowym, przypadające odpowiednio w kolejnych 3 latach kalendarzowych. Okres ten będzie liczony od dnia pierwszego wjazdu do Polski w danym roku kalendarzowym,
• możliwości powierzenia innej pracy niż praca sezonowa na okres do 30 dni w okresie ważności zezwolenia u tego samego pracodawcy.
Praca wykonywana na podstawie oświadczenia
- Procedura oświadczeń dotyczy tylko obywateli sześciu państw: Republiki Armenii, Republiki Białorusi, Republiki Gruzji, Republiki Mołdawii, Federacji Rosyjskiej oraz Ukrainy;
- Procedura oświadczeń nie dotyczy pracy mającej charakter sezonowy;
- Wpisu do ewidencji oświadczeń będzie dokonywał powiatowy urząd pracy;
- Jednorazowa opłata za rejestrację oświadczenia określona została w rozporządzeniu —w wysokości 30 zł[2];
- Termin wpisania lub odmowy wpisania oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi do ewidencji oświadczeń wynosi 7 dni roboczych, natomiast w sprawach wymagających postępowania wyjaśniającego 30 dni od dnia otrzymania oświadczenia;
- Wykonywanie pracy na terytorium RP na podstawie oświadczenia nie może przekroczyć łącznie 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy;
- Wprowadzono obowiązek informacyjny o podjęciu lub niepodjęciu pracy przez cudzoziemca odpowiednio w terminie: najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy oraz w terminie 7 dni od daty rozpoczęcia pracy wskazanej w oświadczeniu w przypadku niepodjęcia pracy przez cudzoziemca;
- Cudzoziemiec pracujący aktualnie w Polsce na podstawie oświadczenia, będzie mógł dalej pracować legalnie do czasu wydania decyzji o zezwoleniu na dalszy pobyt i pracę. Będzie to możliwe, gdy:
- firma zatrudniała cudzoziemca przez okres nie krótszy niż 3 miesiące na podstawie oświadczenia,
- złożyła przed upływem daty zakończenia pracy wskazanej w oświadczeniu wniosek o wydanie zezwolenia na pracę,
- cudzoziemiec będzie pracował dla tego samego pracodawcy na tym samym stanowisku i na podstawie umowy o pracę na warunkach nie gorszych niż określone w oświadczeniu.
Nowe regulacje obowiązują od 1 stycznia 2018 r. Okres przejściowy na pracę na podstawie oświadczeń zarejestrowanych w powiatowych urzędach pracy w 2017 r ( również w sektorach objętych zezwoleniem na pracę sezonową) obowiązywać będzie do końca 2018 roku.
[1] Wpłaty dokonywane w związku z wnioskiem o wydanie zezwolenia na pracę sezonową w 50% stanowić będą dochód powiatu. Maksymalny limit wysokości opłaty wynosi 10% minimalnego wynagrodzenia za każdego cudzoziemca.
[2] Wpłaty dokonywane w związku z oświadczeniem o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi w 50% stanowić będą dochód powiatu. Maksymalny limit wysokości opłaty wynosi 10% minimalnego wynagrodzenia za każdego cudzoziemca.