Pandemia koronawirusa zdominowała rok 2020 we wszystkich możliwych obszarach życia, w tym także i tych, które związane są z zatrudnieniem. Dlatego też stała się tłem tegorocznej, XIV już edycji badania Barometr Rynku Pracy, w tym roku odbywało się ono pod hasłem „Rynek pracy w dobie koronawirusa. Perspektywa pracowników”. Badanie zostało przeprowadzone na przełomie czerwca i lipca bieżącego roku przez Kantar Polska na zlecenie Work Service S.A.
Tymczasowe zamrożenie gospodarcze i ekonomiczne, będące efektem pandemii, stało się wyzwaniem dla całego rynku pracy. Dla niektórych przedsiębiorców okazało się przyczynkiem do ograniczenia, zawieszenia lub zakończenia działalności, natomiast dla innych bodźcem do modyfikacji czy elastyczności w związku ze zwiększeniem się popytu na ich usługi.
Niewielu boi się utraty pracy
Z raportu będącego podsumowaniem badania wynika, że niemal każdy z pracowników doświadczył zmiany w swoim środowisku zawodowym w mniejszym bądź w większym stopniu, a najczęściej pojawiające się hasła to „niepewność”, „niestabilność” czy „oczekiwanie na rozwój sytuacji”. Obawę o utratę pracy deklaruje jedynie 15,9% pracujących Polaków. Największe obawy o stabilność zatrudniania mają pracownicy usług, zwłaszcza z branży handlowej oraz produkcji.
Źródło: Raport Work Service Barometr Rynku Pracy XIV 2020
Transkrypcja danych do wykresu: Czy obawia się Pan/Pani utraty pracy? (PDF; 214 KB)
Zmalał odsetek osób liczących na podwyżkę
Brak pewności zatrudnienia i potrzeba poczucia stabilizacji znalazły również swoje odzwierciedlenie w oczekiwaniach dotyczących wzrostu wynagrodzenia. W stosunku do lutego br. odsetek osób, które je miały, zmalał o 15,5%, a jednocześnie o 15,8% zwiększyło się grono liczących na utrzymanie wysokości swoich płac.
Źródło: Raport Work Service Barometr Rynku Pracy XIV 2020
Transkrypcja danych do wykresu: Czego oczekuje Pan/Pani w najbliższych miesiącach w kwestii poziomu wynagrodzenia? Oczekiwania płacowe na przestrzeni lat (pdf 417 KB)
Zmiana pracy? Niekoniecznie
Plany Polaków dotyczące ewentualnej zmiany pracy nacechowane są ostrożnością i zachowaniem bezpieczeństwa. Rozważa to jedynie 14,7% pracujących. Wśród takich osób tylko jedna piąta aktywnie poszukuje nowej pracy, natomiast 40,3% bierze pod uwagę zmianę zawodu i przekwalifikowanie (dotyczy to zwłaszcza pracowników niższego szczebla).
Blisko 90 proc. Polaków nie planuje emigracji zarobkowej
Globalna zmiana spowodowana epidemią COVID-19 nie wpłynęła również drastycznie na plany Polaków co do emigracji zarobkowej. Odsetek osób, rozważających podjęcie pracy poza granicami naszego kraju, od lat pozostaje niezmienny. Skłonnych wyjechać byłoby 9,9% badanych, natomiast 87% nie ma takich planów. Z Barometru Rynku Pracy wynika, że Polacy nadal najchętniej wyjechaliby do pracy do Niemiec, Holandii, Wielkiej Brytanii i Belgii. Są to zazwyczaj osoby w wieku 25-36 lat, mężczyźni, osoby mające wykształcenie średnie i zawodowe oraz osoby bezrobotne.
Źródło: Raport Work Service Barometr Rynku Pracy XIV 2020
Transkrypcja danych do wykresu: Do jakiego kraju rozważa Pan/Pani emigrację za pracą? Rozważający emigrację zarobkową na przestrzeni lat (PDF; 412 KB)
Koronawirus a trendy technologiczne
Zmiana naszych dotychczasowych przyzwyczajeń dotyczących sposobu pracy, jaką wymusił tymczasowy lockdown, czyli przede wszystkim przejście ze stacjonarnego trybu pracy na pracę zdalną była sporym wyzwaniem dla niejednego pracodawcy, jak i pracownika. Okazało się, że nowa sytuacja zmobilizowała wszystkich do zmiany mentalności i postawiła przed nowymi wyzwaniami zawodowymi. Proces ten ze względu na wyjątkowość sytuacji musiał zajść w bardzo szybkim tempie, a w niektórych przypadkach utrwalił się i okazał się rozwiązaniem stałym. Te trwałe przekształcenia nie wpłynęły jednak na obawy pracowników przed automatyzacją. O utratę pracy z powodu automatyzacji nie martwi się zdecydowana większość badanych tj. 88,7%, natomiast obawia się o to tylko jeden na dziesięciu pracujących.
Źródło: Raport Work Service Barometr Rynku Pracy XIV 2020
Transkrypcja danych do wykresu: Czy obawia się Pan/ Pani automatyzacji Pana/Pani miejsca pracy? (PDF; 424 KB)
Obserwując wskaźniki zaprezentowane w raporcie można stwierdzić, że pomimo wszelkich zaistniałych trudności, które dotknęły zarówno pracodawców, jak i pracowników, uczestnicy rynku pracy na zmiany zareagowali ze spokojem.
Zbliżający się okres jesienny prawdopodobnie przyniesie dla rynku pracy kolejne koronawirusowe konsekwencje. Wszyscy pozostają więc czujni, monitorując na bieżąco aktualną sytuację aby w razie konieczności sprostać pojawiającym się wyzwaniom, zapewnić ciągłość działania oraz utrzymać możliwie jak najwyższą efektywność.
Zachęcamy do zapoznania się z raportem Work Service Barometr Rynku Pracy XIV (PDF; 912 KB)
Oprac.: Joanna Opalińska, Wydział Pomorskiego Obserwatorium Rynku Pracy, WUP w Gdańsku