Kobiety są wciąż mniejszością na rynku pracy i w stosunku do mężczyzn gorzej zarabiają. Mimo, że są lepiej wykształcone, poziom ich zatrudnienia jest dużo niższy niż mężczyzn. Mniejsze wynagrodzenia w połączeniu z krótszym okresem aktywności zawodowej często przekładają się na bardzo niskie emerytury.
W Pomorskiem jest około pół miliona aktywnych zawodowo kobiet, z czego 446 tysięcy pracuje, a 21 tysięcy jest gotowych do podjęcia zatrudnienia (zarejestrowanych w urzędach pracy jako osoby bezrobotne).
Kobiety są mniej aktywne zawodowo niż mężczyźni. Współczynnik aktywności zawodowej[1] kobiet w 2017 r. był niższy o blisko 18 punktów procentowych w porównaniu do mężczyzn. Różnice aktywności między kobietami a mężczyznami są szczególnie duże w przedziale wiekowym do 35 roku życia, a więc w momencie, kiedy pod opieką w rodzinie pozostają małe dzieci oraz po 50 roku życia, czyli wtedy, gdy pojawiają się wnuki. Wpływ na niski wskaźnik aktywności kobiet ma również niższy, niż w przypadku mężczyzn, wiek emerytalny. Pracujących kobiet jest o około 20% mniej niż mężczyzn, jednakże dynamika wzrostu jest porównywalna dla obu płci. W roku 2017 pracujących przybyło zarówno wśród kobiet, jak i mężczyzn o około 13% (w porównaniu do roku 2013).
Poza rynkiem pracy, zarówno w Polsce, jak i w samym województwie pomorskim, pozostaje 33% kobiet w wieku produkcyjnym (20-64 lata); dla porównania średnia unijna wynosi 29%[2]. W przełożeniu na liczby – ponad 470 tysięcy kobiet w wieku 15 lat i powyżej w regionie jest biernych zawodowo (mężczyzn - 282 tysięcy). Więcej kobiet pozostaje w bierności niż pracuje - na 1 000 pracujących przypada 1 061 takich, które nie pracują i nie szukają pracy.
Największy odsetek kobiet i mężczyzn biernych zawodowo – powyżej 60%, dotyczy osób zbliżających się do wieku emerytalnego, bądź już przebywających na emeryturze (55 lat i więcej), na drugim miejscu znalazły się osoby młode w wieku 15-24 lata, z których duża część kontynuuje naukę w szkołach średnich, policealnych lub wyższych.
Z przeprowadzonych przez WUP w Gdańsku badań[3] wynika, że brak aktywności zawodowej kobiet w wieku produkcyjnym spowodowany jest głównie pełnieniem obowiązków rodzinnych. Do najczęściej wskazywanych przyczyn pozostawania osobą bezrobotną należą: opieka nad dzieckiem, konieczność zajmowania się domem, sytuacja rodzinna. Wskazanie tego rodzaju przyczyn, związanych z życiem osobistym i rodzinnym, a nie z sytuacją na rynku pracy może wynikać z konieczności, braku innej możliwości zorganizowania życia rodzinnego lub wyboru (np. niska motywacja do pracy). Długoletnie zajmowanie się domem i rodziną skutkuje zbyt długą przerwą w pracy, dezaktualizacją kwalifikacji, umiejętności, doświadczenia. W efekcie osoby te stanowią potencjalną grupę przyszłych biernych zawodowo.
Wśród barier utrudniających wejście bądź powrót na rynek pracy kobiety wskazywały głównie opiekę nad członkiem rodziny/brak dyspozycyjności oraz brak doświadczenia i stażu pracy, a także zbyt niskie wykształcenie, nieznajomość języków obcych, brak kontaktów i znajomości, brak kwalifikacji.
Wskazywane przez kobiety bariery aktywności zawodowej są możliwe do zlikwidowania, bądź do zmniejszenia ich negatywnego oddziaływania. W tym celu należy podjąć kompleksowe działania uwzględniające likwidację tych barier, kształtujące politykę równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Kluczowymi elementami działań na rzecz równego traktowania kobiet, wspierania ich awansu społecznego jest zapewnienie dostępu do opieki nad dzieckiem i innych usług opiekuńczych, uregulowania dotyczące urlopów i elastycznego czasu pracy, systemy podatkowe i systemy świadczeń nie zniechęcające do podejmowania pracy lub decydowania się na pracę w większym wymiarze.
Więcej informacji o sytuacji kobiet na rynku pracy znajdziesz w najnowszym opracowaniu WUP Gdańsk:
Raport można pobrać także tutaj (PDF; 1,0 MB)
[1] Współczynnik aktywności zawodowej - udział aktywnych zawodowo w liczbie ludności.
[2] Na podstawie danych Eurostatu.
[3] Niewykorzystane zasoby pracy w województwie pomorskim, 2017 r.