Dodatkowe ubezpieczenie emerytalne, karnety na siłownię czy do centrum odnowy biologicznej, nawet darmowe kantyny – to tylko niektóre udogodnienia stosowane przez przedsiębiorców, aby przyciągnąć pracowników do firm. Jednak to wynagrodzenie nadal jest i pozostanie w najbliższym czasie głównym bodźcem skłaniającym do zmiany pracy.

 

 

Przedsiębiorco, potrzebujesz pracownika – płać więcej

Przedsiębiorcy do niedawna wymieniali biurokrację jako największą barierę w rozwoju. Obecnie ten problem zszedł na dalszy plan. Spadające poniżej 7% bezrobocie powoduje, że zmniejsza się liczba rąk do pracy. Obecnie jest to największy kłopot polskiego przedsiębiorcy. Lawinowo wzrasta liczba ofert pracy. Jak podaje serwis interia.pl, już niemal połowa przedsiębiorstw przemysłu przetwórczego ma nieobsadzone wakaty.

Przedsiębiorcy próbują rozwiązywać problem braków kadrowych na różne sposoby. Duże firmy inwestują w automatyzację, zastępując pracę ludzką. Są to jednak działania bardzo kosztowne, długofalowe i nie przynoszące szybkiego polepszenia bieżącej sytuacji firmy. Drugą opcją, coraz chętniej wykorzystywaną przez pracodawców z wielu branż jest zatrudnianie obcokrajowców. Powszechną praktyką jest też podkupywanie pracowników od innych pracodawców. Tym, co ciągle najskuteczniej przyciąga do firmy lub zniechęca do zmiany pracy, jest po prostu pensja, dlatego podnoszenie wynagrodzeń to wciąż skuteczny sposób by pozyskać lub zatrzymać pracownika w firmie.

 

Eldorado w wynagrodzeniach

Według najnowszych danych opublikowanych przez GUS, średnie miesięczne wynagrodzenie we wrześniu wynosiło 4,473 zł brutto. W ciągu ostatnich 12 miesięcy wzrosło o 6%. Oznacza to, że przy obecnej inflacji mamy do czynienia nie tylko z nominalnym wzrostem wynagrodzeń, ale również realnym, oscylującym na poziomie 4%. Uwzględniając opinię większości ekonomistów, że Polska obecnie jest we wzrastającym trendzie rozwoju gospodarczego, jeszcze przez kilka lat rodzimy rynek pracy będzie „rynkiem pracownika”. To spowoduje dalszą presję płacową. Wzrost wynagrodzeń nadal będzie znacząco przekraczał wzrost cen konsumpcyjnych. Przewiduje się, że nominalny wzrost wynagrodzeń w 2018 roku wyniesie 4,7%[1]. Z badań NBP[2] wynika, że obecnie prawie co druga firma zwiększa wynagrodzenia albo odczuwa presję związaną z koniecznością ich zwiększania.

Wysokość planowanych podwyżek jest bliska 6,5% (rok do roku), czyli ma tendencję wzrostową. Ten trend potwierdzają przedstawiciele sektora bankowego. Ekonomiści z PKO BP uważają, że wzrost wynagrodzeń pod koniec roku przyspieszy i osiągnie poziom 7%, a zdaniem specjalistów z BZ WBK nawet do 8%.

Wykres. Nominalny wzrost przeciętnego wynagrodzenia w stosunku do roku ubiegłego [zł]

GUS, 2010-2016 przeciętne wynagrodzenie roczne, 2017 za okres styczeń-sierpień, prognoza na 2017 r. – 4600 zł vs. wynagrodzenie styczeń-sierpień 2017 r.

Pobierz transkrypcję danych do wykresu: Nominalny wzrost przeciętnego wynagrodzenia w stosunku do roku ubiegłego (PDF; 539 KB)

 

Średnia średniej nie równa

Podawana przez GUS średnia płaca niejednego zaciekawia, zadziwia, a czasami irytuje. Często pojawiają się komentarze kwestionujące wyniki tych badań i pytania, jak to możliwe, że średnia jest tak wysoka, skoro wszyscy wokół zarabiają mniej. Odpowiedzi należy szukać w metodologii szacunków. Średnia płaca podawana przez GUS jest bowiem średnią arytmetyczną. Wielu ekonomistów uważa, że sytuację na rynku wynagrodzeń bardziej odzwierciedla mediana, czyli wartość dzieląca daną populację na dwie równe części. Niestety, mediana nie jest podawana z częstotliwością miesięczną, jak w przypadku średniej arytmetycznej. Na dane dotyczące roku 2016 (GUS podaje medianę raz na dwa lata) musimy poczekać do grudnia 2017 roku. Ponadto, w badaniu GUS-u biorą udział firmy, które zatrudniają co najmniej 10 osób. Poza analizą pozostaje więc kilkumilionowa rzesza pracowników. Najnowsza – choć odzwierciedlająca sytuację sprzed blisko trzech lat – mediana wynagrodzeń wyniosła 3,292 zł brutto, podczas gdy przeciętne miesięczne wynagrodzenie – 4,108 zł brutto. Jak widać - różnica jest znacząca.

 

Pensja Pomorzanina

Skupmy się teraz na rynku lokalnym. Wysokość wynagrodzenia mieszkańca naszego województwa kształtuje się powyżej średniej krajowej. Mieszkańcy pomorskiego zarabiają średnio 2,5% więcej niż rodacy w pozostałych województwach. Liderami niezmiennie pozostają mieszkańcy województwa mazowieckiego. Na ten wynik wpływ ma jednak stołeczny rynek, który znacząco odbiega od reszty kraju. Nieco ponad 2% – wydaje się, że to mało, ale porównując np. sytuację Pomorzanina i mieszkańca Podkarpacia, widać ogromną różnicę. Miesięcznie mieszkańcy naszego województwa otrzymują wynagrodzenie o blisko 20% wyższe.

Tabela. Przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto w sektorze przedsiębiorstw (styczeń-sierpień 2017)

Obecna sytuacja pomorskich pracowników jest tym bardziej zadowalająca, gdy uwzględnimy perspektywę ostatnich siedmiu lat. Jeszcze na początku 2010 roku przeciętne wynagrodzenie Pomorzanina było niższe niż statystycznego Polaka. Do sierpnia 2017 roku jego zarobki wzrosły o ponad 1/3. W dynamice wzrostu płac jesteśmy więc w ścisłej czołówce.