Według prognozy zapotrzebowania na zawody w 2019 r. blisko 60% zawodów w Gdańsku i powiecie gdańskim będzie zawodami zrównoważonymi. W ciągu roku znaczna część zawodów deficytowych i wszystkie nadwyżkowe przesunęły się do kategorii równowagi popytu i podaży. W prognozie zapotrzebowania na zawody w 2018 r. było sześć zawodów w nadwyżce - obecnie nie ma ani jednego.
Wykres 1. Struktura zawodów w Gdańsku i powiecie gdańskim w poszczególnych latach badania
Transkrypcja danych do wykresu Struktura zawodów w Gdańsku i powiecie gdańskim w poszczególnych latach badania (PDF; 526 KB)
Zawody stoczniowe z deficytem młodej kadry
Region Gdańska i powiatu gdańskiego charakteryzuje się dynamicznie rozwijającym się przemysłem morskim. Prężnie działające stocznie, takie jak CRIST SA, Stocznia Remontowa „Nauta” SA, Gdańska Stocznia „Remontowa” SA oraz szereg firm kooperujących z nimi nieustannie poszukują osób do pracy. Rośnie zapotrzebowanie na pracowników z grupy monterzy konstrukcji metalowych obejmujących takie zawody stoczniowe jak: technik budownictwa okrętowego, monter kadłubów okrętowych, blacharz okrętowy, a także z grupy monterzy maszyn i urządzeń, w której mieści się zawód monter maszyn i urządzeń okrętowych. Deficyt dotyczy też spawaczy i ślusarzy. Jak opiniują eksperci rynku pracy, w branży okrętowej brakuje młodej, doświadczonej kadry. Praca jest ciężka, a zarobki często nieadekwatne do oczekiwań, w związku z tym doświadczeni pracownicy często wyjeżdżają do pracy za granicę. Pracodawcy posiłkują się w tej sytuacji zatrudnianiem cudzoziemców.
Do sektora usług biznesowych tylko ze znajomością języków
Eksperci są zdania, że w 2019 roku będzie wzrastać zapotrzebowanie na zawody związane z branżą sektora outsourcingu procesów biznesowych (BPO/SSC), ze względu na powstawanie nowych firm, a także na rozwój już istniejących. Zawód pracownicy ds. finansowo-księgowych ze znajomością języków obcych zdiagnozowano jako deficytowy jedynie w Trójmieście i powiecie gdańskim. Wynika to z koncentracji firm z tej branży na terenie Gdańska i Gdyni. Barierą w zaspokojeniu tego zapotrzebowania jest wymóg znajomości przez kandydatów kilku języków obcych oraz trudne i stresujące warunki pracy.
Trudności pracodawców z branży hotelarstwa i gastronomii
Szczególnie istotną branżą ze względu na położenie miasta Gdańska i powiatu gdańskiego oraz ich walory turystyczne jest gastronomia i zakwaterowanie. Za zawody, w których przewidywane są problemy ze znalezieniem osób chętnych do pracy uznano kucharzy, kelnerów i barmanów. Przyczyną takiego stanu rzeczy jest wymagane doświadczenie, którego nie posiadają absolwenci szkół gastronomicznych. Ponadto, wielu absolwentów kończących edukację nie chce pracować w wyuczonym zawodzie. Problemem są też nieadekwatne w stosunku do wymagań stawianych przez pracodawców wynagrodzenia oraz praca zmianowa, w weekendy i święta, a także w porze nocnej. Płace w tym zawodzie są bardzo niskie, a pracodawcy mają duże wymagania. Poza tym praca jest ciężka, często trwa do późnych godzin nocnych. W przypadku kelnerów i barmanów brakuje osób z odpowiednim doświadczeniem i kwalifikacjami (zwłaszcza w zakresie znajomości języków obcych). Wymagana jest też duża dyspozycyjność oraz praca w weekendy.
Rośnie zapotrzebowanie na pracowników call center i z branży IT
W zawodzie pracownicy telefonicznej i elektronicznej obsługi klienta, ankieterzy, teleankieterzy zapotrzebowanie płynące z Trójmiasta wyróżnia się na tle reszty województwa. W związku z coraz większą koncentracją firm i konkurencją na lokalnym rynku pracy wzrasta rola bezpośredniego i szybszego kontaktu z klientem, a co za tym idzie – rośnie zapotrzebowanie na pracowników z tej grupy zawodów. Problem z zaspokojeniem zapotrzebowania wynika z nieatrakcyjnych warunków zatrudnienia (częsty wymóg posiadania statusu studenta, niska płaca).
Gdańsk i powiat gdański wyróżnia się też na tle województwa dużym zapotrzebowaniem na dwie grupy zawodów z branży informatycznej: analitycy, testerzy i operatorzy systemów teleinformatycznych oraz projektanci i administratorzy baz danych, programiści. Ze względu na powstawanie nowych firm i rozwój już istniejących rośnie w tej branży zapotrzebowanie na pracowników z odpowiednimi kwalifikacjami i doświadczeniem.
Poszukiwani budowlańcy
W Gdańsku i powiecie gdańskim, podobnie jak w całym województwie pomorskim, utrzymuje się od lat deficyt w branży budowlanej i transportowej. Eksperci przewidują w 2019 roku problemy ze znalezieniem chętnych do pracy w wielu zawodach: cieśle i stolarze budowlani, dekarze i blacharze budowlani, robotnicy budowlani, elektrycy, elektromechanicy i elektromonterzy, murarze i tynkarze; betoniarze i zbrojarze; monterzy instalacji budowlanych oraz pracownicy robót wykończeniowych w budownictwie. Wśród przyczyn deficytu wskazywany jest głównie brak na lokalnych rynkach pracy nowych pracowników z uprawnieniami i doświadczeniem. Ponadto, praca w zawodach budowlanych jest ciężka, odbywa się w trudnych warunkach, często wymagana jest wielozadaniowość, a pracodawcy oferują mało atrakcyjne wynagrodzenia. Wykwalifikowani specjaliści wyjeżdżają za granicę, gdzie w dalszym ciągu zarobki są dużo większe niż w Polsce. Pracodawcy branży budowlanej z powiatu gdańskiego i Gdańska zatrudniają coraz więcej cudzoziemców, głównie z Ukrainy.
Poszukiwani kierowcy i mechanicy
Zawodami, które w deficycie znajdują się od początku realizacji badania, są kierowcy samochodów ciężarowych i ciągników siodłowych oraz kierowcy autobusów. Główną przyczyną deficytu jest zbyt mała liczba kandydatów do pracy posiadających odpowiednie uprawnienia. Istotnym elementem zniechęcającym potencjalnych pracowników jest wymóg dużej dyspozycyjności ze względu na długie wyjazdy i trasy międzynarodowe oraz relatywnie niskie (w porównaniu z Europą Zachodnią) zarobki. Wysokość wynagrodzenia ma największe znaczenie dla przedstawicieli tego zawodu przy podejmowaniu decyzji podjęcia pracy za granicą.
Mechanicy pojazdów samochodowych to zawód pośrednio związany z transportem, ale też niezwykle istotny w tej branży. W zawodzie tym brakuje osób o odpowiednich kwalifikacjach (zwłaszcza wśród absolwentów) i odpowiednim doświadczeniu. Płace są relatywnie niskie, dlatego też bardzo rozbudowana jest szara strefa.
Barometr zawodów jest prognozą zapotrzebowania na pracowników w 2019 roku. Sytuacja w niektórych zawodach może ulec zmianie w zależności od uwarunkowań rynkowych.
Pełen raport Barometr zawodów 2019 (PDF; 2,2 MB) podsumowujący badanie w województwie pomorskim.
Zobacz również inne artykuły nt.wyników badania Barometr zawodów z powiatu kartuskiego, bytowskiego, człuchowskiego, chojnickiego, nowodworskiego, w podziale na poszczególne podregiony województwa oraz ogólne wyniki badania Barometr zawodów dla województwa pomorskiego.