Rynek pracy, biznes, edukacja – we wszystkich tych obszarach konieczny jest zrównoważony rozwój. O tym, jakie działania są i powinny być podejmowane w każdym z nich mówiono podczas VIII Forum PORP.

Zrównoważony rozwój to strategia, która polega na takim korzystaniu z zasobów planety, aby kolejne pokolenia mogły z nich korzystać w taki sam sposób. Działanie w tym duchu opiera się na wzroście gospodarczym z poszanowaniem środowiska i uwzględnieniem dobrostanu społecznego. Strategia zrównoważonego rozwoju ma również wpływ na rynek pracy, edukację, biznes, o czym mówiono podczas tegorocznej edycji Forum Pomorskiego Obserwatorium Rynku Pracy. Wydarzenie zostało zorganizowane przez Wojewódzki Urząd Pracy w Gdańsku po raz 8., odbyło się 22 maja w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Pomorskiego.
- Zapewnienie zrównoważonego rozwoju jest interdyscyplinarne, dlatego cieszę się, ze na tej sali są przedsiębiorcy, przedstawiciele urzędów, organizacji społecznych. Jestem przekonany, że temat zainspiruje Państwa do ciekawych rozważań – powiedział Leszek Bonna, wicemarszałek województwa pomorskiego na początku Forum.
- Temat jest bardzo szeroki, nam zależało nam na tym, aby o zrównoważonym rozwoju opowiedzieć w kontekście rynku pracy - powstawania nowych miejsc pracy, zatrudnienia, dostarczania zasobów o odpowiednich kwalifikacjach, w jakie umiejętności wyposażać pracowników, ale też w jaki sposób biznes, pracodawcy mają tworzyć kulturę w swojej organizacji, tworzyć miejsca pracy zgodne ze zasadami zrównoważonego rozwoju. Chcieliśmy także porozmawiać o edukacji, formalnej i pozaformalnej, zwłaszcza w kierunkach rozwojowych, ważnych dla planety – podkreślała Izabela Jezierska, dyrektor WUP w Gdańsku.

Zrównoważony rozwój jest koniecznością

Jak wyjaśniała Aneta Piątkowska z Ministerstwa Rozwoju i Technologii, prelegentka Forum, konsumenci i akcjonariusze oczekują, ze firmy w taki sposób będą prowadzić biznes zrównoważony pod wieloma względami.
- Dzisiaj to już nie jest dylemat, czy inwestować i realizować cele finansowe, czy też zejść trochę z profitów i realizować działalność okołobiznesową. Stało się to częścią biznesu. Firmy, aby nie wypaść z łańcuchów wartości, w których uczestniczą, muszą respektować prawa zrównoważonego rozwoju. Inaczej kontrahent może powiedzieć, że nie będzie z nią współpracować – wyjaśniała Aneta Piątkowska.
Z kolei Ewa Sowińska, biegły rewident z ponad 20-letnim stażem pracy w firmach audytorskich, partner ESO Audit od 2009 roku, przedstawiała m.in. tematykę strategii ESG. Za tym skrótem kryje się szereg zagadnień związanych z takimi obszarami jak środowisko (E), odpowiedzialność społeczna (S) i ład korporacyjny, etyka relacji (G). Temat ESG jest nieprzypadkowy, bo od 2025 r. firmy będą musiały raportować, jak ich działalność wpływa na środowisko i lokalne społeczności. Ta zmiana dosięgnie wszystkie przedsiębiorstwa, niezależnie od ich wielkości, lokalizacji i branży.
- Wszystkie decyzje w firmie powinny być podejmowane z myślą o ludziach i środowisku – podkreślała Ewa Sowińska. - Dzisiaj indywidualne potrzeby biznesu musza ustąpić temu, co wspólne.

Na rynku pracy będą potrzebne nowe umiejętności 

W tegorocznej Mapie Trendów (to narzędzie opracowane przez instytut badawczy infuture.institute, które wskazuje najważniejsze tendencje współczesnego świata) pojawił się zrównoważony rozwój. Wśród elementów, które go tworzą jest transformacja energetyczna, która ma ogromny wpływ na rynek pracy. Zjawisko to powoduje, że dziś potrzebni są pracownicy w takich branżach energetycznych, jak morskie i lądowe farmy wiatrowe, fotowoltaika, paliwa kopalne czy wydobycie węgla. W tym ostatnim przypadku chodzi o specjalistów zajmujących się rekultywacją terenów pokopalnianych i pracowników realizujących prace w terenie. Powstały też całkiem nowe stanowiska pracy, takie jak np. audytor energetyczny, inżynier napędów elektrycznych i wodorowych, kierownik i specjalista ds. dekarbonizacji, ochrony środowiska.
- Warto zaznaczyć, że w raportach dot. zawodów przyszłości mówi się przede wszystkim o kompetencjach i umiejętnościach przyszłości – mówiła Anna Pawłowska, ekonomistka, specjalistka WUP w Gdańsku w zakresie rynku pracy, edukacji i kształcenia ustawicznego.
Chodzi m.in. o elastyczność, uczenie się przez całe życie, umiejętności komunikacyjne i negocjacyjne, krytyczne myślenie, zdolność do rozwiązywania złożonych problemów, kreatywność. Jak się okazuje, nie jest to coś, czego ludzkość wcześniej nie znała.
- Takie umiejętności pozwoliły przetrwać gatunkowi ludzkiemu. Samoświadomość pojawiła się 100 tys. lat temu u homo sapiens, a wraz z nią szukanie korzystnych rozwiązań, czyli kreatywne myślenie, uczenie się nowych rzeczy, zdolność do przystosowania się. My o tych umiejętnościach nieco zapomnieliśmy, a dziś, gdy czasy tego wymagają znów okazują się niezwykle przydatne – wyjaśniała Anna Pawłowska.

Zrównoważony rozwój na Pomorzu

Zintegrowana Strategia Umiejętności 2030 to przyjęty w 2020 r. przez rząd dokument planistyczny, który definiuje kierunki działań na rzecz rozwoju umiejętności niezbędnych do wzmocnienia kapitału społecznego, włączenia społecznego, wzrostu gospodarczego i osiągnięcia wysokiej jakości życia. Założenia ZSU mają swoje odzwierciedlenie w Strategii Rozwoju Województwa Pomorskiego 2030, która jest realizowana poprzez różne przedsięwzięcia. O tym opowiadał Stanisław Szultka, dyrektor Departamentu Rozwoju Gospodarczego w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Pomorskiego. W strategii określone zostały cztery Inteligentne Specjalizacje Pomorza, czyli branże i obszary badawczo-rozwojowe o dużym potencjale rozwoju w regionie oraz siedem subregionalnych branż kluczowych.
- Takie zdefiniowanie ma służyć samorządom lokalnym, a także partnerom, aby ukierunkowywać działania, pamiętając, jakie elementy są najważniejsze na danym obszarze – wyjaśniał Stanisław Szultka.
Podczas dyskusji, będącej ostatnim elementem Forum, zaproszeni goście zastanawiali się, co jest najistotniejsze we wdrażaniu zrównoważonego rozwoju i jakie wyzwania napotyka w tym temacie edukacja, biznes, rynek pracy. Tomasz Limon, prezes Pracodawców Pomorza, mówił o doświadczeniach tej organizacji w popularyzacji zrównoważonego rozwoju.
 - Społeczna odpowiedzialność biznesu i zrównoważony rozwój to część naszej działalności, popularyzujemy to, choć nie jest to łatwe. W tego typu organizacjach jak nasza jest zrzeszonych 3-4 proc. przedsiębiorców. My mówimy o zrównoważonym rozwoju, ale nie jesteśmy w stanie dotrzeć do wszystkich – wspominał.
Pomorskie uczelnie reprezentowały dr hab. Sylwia Mrozowska z Uniwersytetu Gdańskiego oraz dr hab. Małgorzata Gawrycka z Politechniki Gdańskiej. Obie podkreślały, że wprowadzanie zrównoważonego rozwoju wiąże się ze zmianami, a one budzą obawy.
- Musimy pamiętać, że pewne koszty muszą być poniesione, aby w przyszłości było lepiej. Wszyscy obawiamy się zmiany, ale warto myśleć perspektywicznie i zadać pytanie co by było, gdybyśmy jej nie wprowadzili – zaznaczyła Małgorzata Gawrycka.
- Damy radę przejść przez tę zmianę, jeżeli będziemy współpracować i do tego jest potrzebna edukacja mówiąca jednym głosem. Podniesienie świadomości, wyjaśnienie korzyści tej zmiany – to na ten moment najważniejsze wyzwanie – mówiła Sylwia Mrozowska.
Lukas Liedtke, wiceprzewodniczący Rady OPZZ woj. pomorskiego podkreślał, że zrównoważony rozwój to także koszty społeczne, o tę stronę także trzeba zadbać.
- Ochrona klimatu jest priorytetowa, ale potrzebujemy działań, które będą tez chroniły pracowników i umożliwiały im znalezienie pracy w branżach związanych z transformacją – mówił podczas dyskusji.
Tomasz Balcerowski, prezes zarządu EKOINBUD (firmy zajmującej tworzeniem energooszczędnych i ekologicznych budynków) podkreślał, że potrzebna jest zmiana, która przyniesie długofalowe korzyści.
-  Aby świat przeżył musimy mieć na uwadze zasadę „6R", czyli Rethink, Refuse, Reduce, Reuse, Recycle, Recover – mówił Tomasz Balcerowski. Słowa te oznaczają kolejno: pomyśl, odmawiaj, ograniczaj, używaj wielokrotnie, odzyskuj, naprawiaj. - Musimy wiele zrobić dla przyszłych pokoleń – dodał na koniec dyskusji.

Materiały z VIII Forum PORP można znaleźć na stronie porp.pl.

Autorka: Marta Wiloch - Wydział Rozwoju i Promocji Zatrudnienia