Co roku 21 kwietnia przypada Światowy Dzień Kreatywności i Innowacji, który ma nas zachęcić do twórczego, wielodyscyplinarnego myślenia oraz do poszukiwania nowych innowacyjnych rozwiązań.

Według Howarda Gardnera, amerykańskiego psychologa, kreatywność to „zdolność człowieka do systematycznego rozwiązywania problemów lub kształtowania produktów w danej dziedzinie w sposób, który początkowo jest nowatorski, ale ostatecznie zostaje zaakceptowany przez kulturę.”

Wiele osób uważa, że kreatywność jest zarezerwowana dla ludzi wykonujących zawody m.in. aktora, projektanta, grafika, fotografa, naukowca itp. Warto jednak podkreślić, że dynamika naszych czasów powoduje, że co kilka lat przeżywamy nową zmianę zawodową, jak i kulturową. Dokonywane są zmiany w dostępie i sposobie przekazywania wiedzy oraz wykonywania pracy. Przeszliśmy od modelu VUCA, który opisywał otaczający nas świat jako zmienny (volatility), niepewny (uncertainty), złożony (complexity), niejednoznaczny (ambiguity) do modelu BANI, który od pandemii COVID–19 definiuje rzeczywistość jako kruchą (brittle), niespokojną (anxious), nieliniową (non-linear) i niezrozumiałą (incpreceptible). W związku z czym badacze wymieniają kreatywność jako jedną z kluczowych kompetencji XXI wieku, a wręcz jako umiejętność zapewniającą w wielu sytuacjach przetrwanie. Osoba kreatywna myśli i działa w sposób niekonwencjonalny, wychodząc poza wyuczone sposoby myślenia i działania.

Kreatywność nie jest cechą, z którą człowiek się rodzi. Podobnie jak z innymi umiejętnościami, kreatywności można się nauczyć. Uczenie się kreatywności to tak naprawdę ćwiczenie i rozwijanie poszczególnych operacji umysłowych:

• płynności (łatwości wytwarzania dużej ilości pomysłów),
• giętkości (elastyczności myślenia, umiejętności przełamywania schematów),
• oryginalności (zdolności generowania pomysłów nowych, niebanalnych, zaskakujących),
• wrażliwości na problemy (zdolności wykrywania słabych stron i luk w proponowanych rozwiązaniach).

Trenując kreatywność warto pamiętać o słowach Mary Lou Cook amerykańskiej aktorki i piosenkarki, która uważała, że „kreatywność to wymyślanie, eksperymentowanie, wzrastanie, ryzykowanie, łamanie zasad, popełnianie błędów i dobra zabawa”.

Oprac.: Wydział Pomorskiego Obserwatorium Rynku Pracy, WUP w Gdańsku