Niekorzystne trendy na pomorskim rynku pracy pogłębiają się, ale dynamika tych zmian jest jeszcze umiarkowana.

Wzrasta lekko bezrobocie, odnotowuje się więcej zwolnień grupowych, spada liczba oświadczeń o powierzeniu pracy cudzoziemcom, pracodawcy zgłaszają coraz mniej ofert pracy, ale nie są to zmiany rekordowe.

 

 

Bezrobocie nadal idzie w górę

Na koniec kwietnia br. w województwie pomorskim zarejestrowanych było 49 037 osób bezrobotnych. Oznacza to, że liczba bezrobotnych wzrosła w stosunku do marca br. o 8,0%, tj. o 3 624 osoby (jeszcze w marcu br. liczba bezrobotnych wzrosła o 0,9%, tj. o 386 osób).

Osób bezrobotnych w kwietniu br. było również więcej niż w tym samym miesiącu przed rokiem – tj. 45 564, czyli o 3 473 osób mniej. Jest to jednak ciągle ponad dwukrotnie niższe bezrobocie niż w latach 2009–2014, gdy zarejestrowanych bez pracy było ponad 100 tys. osób, a nawet niższe niż w roku 2017, kiedy w kwietniu liczba bezrobotnych wynosiła 57,8 tys.

Na 2 279 osób, które opuściły rejestry, pracę podjęło 1 525 osób, tj. 66,9% wszystkich osób bezrobotnych wyłączonych z rejestrów w tym miesiącu. Dla porównania w kwietniu 2019 r. osób, które podjęły pracę było prawie trzykrotnie więcej, tj. blisko 4,5 tys. Z powodu rozpoczęcia stażu i szkolenia wyrejestrowało się jedynie 78 osób (w kwietniu ubiegłego roku takich osób było 1 099).

W kwietniu br. w urzędach pracy zarejestrowały się 5 903 osoby pozostające bez pracy. Napływ bezrobotnych był bardzo zbliżony do poziomu z marca br., jednak przy mniejszym o połowę odpływie (w marcu 5 485 osób) mamy widoczny dalszy wzrost bezrobocia w Pomorskiem.

– Dane pozyskane z powiatowych urzędów pracy potwierdziły, że w kwietniu podobnie jak w poprzednim miesiącu, wystąpił w naszym regionie wzrost bezrobocia rejestrowanego, ale jest on efektem przede wszystkim niskiego poziomu wyłączeń z rejestru bezrobotnych – mówi Joanna Witkowska, dyrektor WUP w Gdańsku. – Warto w tym miejscu zaznaczyć, że bezrobocie rejestrowane opierające się na ewidencji osób prowadzonej przez urzędy pracy nie odzwierciedla rzeczywistej skali tego zjawiska, gdyż nie wszystkie osoby, które utraciły pracę od razu rejestrują się w urzędach. Dotyczy to m.in. tych, którzy nie mają prawa do zasiłku – wyjaśnia Joanna Witkowska.

Wraz ze wzrostem liczby bezrobotnych w kwietniu br. wzrosła również stopa bezrobocia w Pomorskiem – wzrost o 0,4 pkt. proc. do wielkości 5,2%. Była ona również wyższa niż przed rokiem – w kwietniu 2019 r. stopa bezrobocia wynosiła 4,8%, ale nadal niższa niż w kwietniu 2017 r. (o 1,2 pkt. proc.).

Na rynkach lokalnych wzrost stopy bezrobocia dotyczył w tym miesiącu już wszystkich powiatów (w marcu br. zwiększyła się tylko w ośmiu). W czterech powiatach poziom stopy bezrobocia przekroczył 10% – najwyższy był w powiecie nowodworskim – 12,8%, następnie w malborskim – 11,0%, bytowskim – 10,2% i człuchowskim – 10,1%.

Najbardziej stopa bezrobocia wzrosła w powiecie malborskim – o 0,8 pkt. proc., ale co ciekawe, była znacznie niższa od poziomu z kwietnia 2019 r., kiedy wynosiła 12,4%.

Najniższy poziom bezrobocia w kwietniu 2020 r. odnotowano w Sopocie – 2,0% oraz w Gdańsku i w Gdyni taki sam – 2,7%.

– W kontekście stopy bezrobocia warto podkreślić, że oprócz bezrobocia rejestrowanego wynikającego z ewidencji prowadzonej przez powiatowe urzędy pracy, istnieje również drugi wskaźnik dotyczący tego zjawiska szacowany w ramach Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL), które w cyklach kwartalnych realizowane jest przez Główny Urząd Statystyczny. Opiera się ono na badaniu ankietowym ludności, co pozwala na bardziej miarodajną identyfikację zjawiska bezrobocia, gdyż dotyczy sytuacji realnej, a nie tylko formalnej. Niestety, aktualnie badanie to jest zawieszone ze względu na pandemię. Jednak musimy mieć na uwadze, że w przypadku wznowienia tego badania, może okazać się, że wskaźniki bezrobocia rejestrowanego i wynikające z BAEL mogą się istotnie różnić od siebie – dodaje dyrektor Witkowska.

 

Utrzymuje się trend spadkowy ofert pracy

Podobnie jak w lutym i w marcu br., największe „tąpnięcie” na rynku pracy w kwietniu br. dotyczyło liczby wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej zgłaszanych do pomorskich urzędów pracy. Dynamika spadku ofert pracy jest znacząca. W kwietniu br. pracodawcy oferowali 4 178 wolnych miejsc pracy, tj. o 2,5 tys. (o 37,5%) mniej niż miesiąc temu i o blisko 4 tys. (o 48,3%) mniej niż w lutym br. W porównaniu do poziomu ofert pracy sprzed roku, było ich w omawianym miesiącu aż dwukrotnie mniej – w kwietniu 2019 r. zgłoszono w Pomorskiem 8 753 oferty.

Spadek ofert pracy, w porównaniu do marca, dotknął szesnastu powiatów, największy względny spadek wystąpił w powiecie sztumskim o 88,1% (o 52 oferty) oraz w puckim o 72,1% (o 362 oferty). W powiecie sztumskim pracodawcy zgłosili w kwietniu br. jedynie 7 wolnych miejsc pracy. Wzrost ofert pracy zaobserwowano w czterech powiatach, największy w bytowskim o 22,9% (o 35 ofert).

Gospodarka znacznie zwolniła i pomorscy pracodawcy nie potrzebują już tak dużego wsparcia pracownikami z innych krajów. Redukcje etatów i ograniczenia w zatrudnieniu, z którymi mamy do czynienia w wyniku obecnej sytuacji kryzysowej dotyczą w pierwszej kolejności cudzoziemców.

W kwietniu 2020 r. powiatowe urzędy pracy wpisały do ewidencji 3 488 oświadczeń o powierzeniu wykonywania pracy obywatelom zza wschodniej granicy bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę. Liczba oświadczeń spadła o 4,5 tys. w porównaniu do marca 2020 r. Była też niższa o blisko 8 tys. w stosunku do kwietnia 2019 r.

– Proces stopniowego otwierania gospodarki, który wpływa zarówno na regionalne jak i lokalne rynki pracy, wiąże się szczególnie z kwestią otwarcia granic, w kontekście swobody poruszania się pracowników. Jedyną z istotnych przeszkód jest jednak czas kwarantanny, jaki obecnie obowiązuje pracowników zza granicy – komentuje Arkadiusz Banach, dyrektor Powiatowego Urzędu Pracy w Starogardzie Gdańskim. – Otwarcie to ma również kluczowe znaczenie dla biznesu, bowiem determinuje ono możliwości rozwoju wielu przedsiębiorstw oraz optymalizację zatrudnienia. Przedsiębiorstwa utrzymujące kontakty zagraniczne, jakich w powiecie starogardzkim, ale i w innych częściach województwa jest wiele, mogłyby poprzez otwarcie granic odbudować swoje kanały eksportowe, a także reaktywować więzi kooperacyjne i łańcuchy dostaw, gdyż obecnie realizowane są wcześniej zawarte kontrakty, natomiast nowe pozyskiwane są w ograniczonym zakresie – wyjaśnia Arkadiusz Banach.

Dane za kwiecień pokazują także, że pomorscy pracodawcy planują znacznie większe niż w poprzednich miesiącach redukcje zatrudnienia w ramach tzw. zwolnień grupowych. Do powiatowych urzędów pracy napłynęły zgłoszenia takich zwolnień od dwunastu podmiotów. Sześć firm z sektora usługowego i sześć zakładów przemysłowych zamierza zwolnić blisko 700 osób.

– Jeśli chodzi o liczbę przedsiębiorstw działających w naszym regionie, to można powiedzieć, że na razie zmiany w tym zakresie nie są znaczące – mówi Joanna Witkowska, dyrektor WUP w Gdańsku.

Według danych GUS w kwietniu br. zarejestrowało się mniej firm niż w marcu br. (1 016 rejestrujących w kwietniu wobec 1 715 w marcu, tj. mniej o 699 podmiotów), ale również mniej się wyrejestrowało (586 wyrejestrowanych w kwietniu w stosunku do 976 w marcu, tj. mniej o 390 podmiotów).

Na koniec kwietnia br. w województwie pomorskim zarejestrowanych było 309,7 tys. przedsiębiorstw gospodarki narodowej, to znaczy o 458 więcej niż w marcu br. Największy wzrost odnotowano w branży budowlanej – 182 firmy więcej, informacja i komunikacja – 76 firm i działalność profesjonalna, naukowa i techniczna – 63 firmy. Największy spadek natomiast widoczny był w sekcji pozostała działalność usługowa oraz działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi.

Analizując ruch w podmiotach gospodarczych w regionie, zwraca uwagę również liczba firm, które zdecydowały się zawiesić prowadzoną działalność. Ich liczba w kwietniu br. wzrosła w stosunku do marca br. o 1,4 tys. i wynosiła 41,7 tys. Wśród części przedsiębiorstw przyczyna zawieszenia działalności mogła być związana z pandemią.

 

Zapraszamy do zapoznania się z Informacją miesięczną o rynku pracy w województwie pomorskim, kwiecień 2020 (PDF; 1,8 MB)

Zamieszczamy również prezentację dotyczącą Aktualnej sytuacji na pomorskim rynku pracy, kwiecień 2020 (PDF; 2,6 MB)

Informacje o rynku pracy w województwie pomorskim dostępne są w zakładce opracowania.

 

Oprac.: Wydział Pomorskiego Obserwatorium Rynku Pracy, WUP w Gdańsku