Po prawie 50 latach członkostwa, w marcu 2017 r., Wielka Brytania formalnie wyraziła zamiar opuszczenia Unii Europejskiej. Do końca 2020 r. obowiązywał okres przejściowy, w trakcie którego Wielka Brytania miała takie same prawa i obowiązki jak państwa członkowskie, jednak bez uprawnień decyzyjnych i instytucjonalnych. Wraz z początkiem 2021 r. w Wielkiej Brytanii przestało obowiązywać unijne prawo, co oznacza zmiany w regulacjach dotyczących handlu międzynarodowego, rynku pracy czy zabezpieczenia społecznego osób zatrudnionych na terenie Wielkiej Brytanii.
Nowe zasady handlu i współpracy
Licząca 1246 stron Umowa o handlu i współpracy między Unią Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej z jednej strony a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z drugiej, jest głównym dokumentem regulującym współpracę między UE a Wielką Brytanią. Umowa określa relacje gospodarcze w zakresie wymiany towarowej i części usług, m.in. gwarantuje wzajemny dostęp do rynków bez barier celnych i ilościowych, częściowe zachowanie swobody przepływu usług oraz jest podstawą prawną współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa wewnętrznego. Proponowane w Umowie rozwiązania mają charakter ramowy, co oznacza, że w przyszłości będą stosowane wobec porozumień uzupełniających.
Pełna treść Umowy w języku angielskim dostępna jest na stronie Komisji Europejskiej (9,21 MB).
Co nowa umowa oznacza dla przedsiębiorców?
Nowe regulacje także dla bezrobotnych
W związku z wystąpieniem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej oraz końcem okresu przejściowego od 1 stycznia 2021 r. kwestię zabezpieczeń społecznych osób zatrudnionych na terenie Wielkiej Brytanii (w tym ubieganie się o zasiłek dla osób bezrobotnych w kraju ostatniego zatrudnienia lub w kraju zamieszkania) regulują:
- 1. umowa o wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (Dz. Urz. UE L 29 z 31.1.2020, str. 7)
- umowa o handlu i współpracy między Unią Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej, z Jednej Strony, a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, z Drugiej Strony (Dz. Urz. UE L 444 z 31.12.2020, str. 14)
Na podstawie ww. umów osoby, które pracowały na terenie Wielkiej Brytanii mogą starać się o zasiłek dla osób bezrobotnych w Polsce i w celu nabycia świadczenia (lub zwiększenia jego wysokości) mieć zaliczone okresy ubezpieczenia, zatrudnienia lub pracy na własny rachunek spełnione na terenie tego pierwszego państwa. Dalej obowiązuje więc zasada sumowania umożliwiająca przyznanie świadczeń osobom, które nie osiągnęły w danym państwie okresu ubezpieczenia wymaganego do przyznania prawa do świadczeń, a okresy przebyte w jednym państwie traktowane są na równi z okresami państwa, które je przyznaje. Wymiana korespondencji pomiędzy Urzędami odbywa się za pośrednictwem elektronicznych dokumentów, takich samych jak obowiązują w całej Unii /Europejskim Obszarze Gospodarczym i Szwajcarii. Dokumentami potwierdzającymi okresy ubezpieczenia/ zatrudnienia/ lub pracy na własny rachunek na terenie Wielkiej Brytanii są dokumenty: PD U1, SED U002 oraz SED U017. Również wcześniej wydane dokumenty E 301 nie tracą mocy.
WAŻNE! Ustalenia dotyczą osób, które kiedykolwiek rozpoczęły pracę przed 01 stycznia 2021 r.
Zachęcamy do zapoznania się z informacjami Ministerstwa Rozwoju Pracy i Technologii zawartymi na dedykowanej stronie internetowej.
Więcej informacji dla przedsiębiorców znajduje się również w przygotowanym przez Ministerstwo Rozwoju Pracy i Technologii poradniku Zasady współpracy z Wielką Brytanią od 1 stycznia 2021 r. (PDF, 19,1 MB).