Od początku czerwca br. między Polską a Turcją obowiązuje Umowa o zabezpieczeniu społecznym. Dzięki niej okresy ubezpieczenia przebyte w obu krajach można sumować, tak aby ustalić i obliczyć wysokość świadczeń emerytalno-rentowych. Jest to szczególnie ważne dla osób, które były aktywne zawodowo w tych dwóch państwach, jednak w żadnym z nich nie wypracowały stażu, który pozwalałby na przyznanie tureckiego lub polskiego świadczenia. Na porozumieniu mogą skorzystać również osoby, które pracowały w Turcji i chcą ubiegać się o zasiłek po powrocie do Polski. Umowa ułatwia swobodę przepływu osób między Rzecząpospolitą Polską a Turcją poprzez zapewnienie ochrony przed utratą prawa z tytułu polskich okresów ubezpieczenia lub tureckich okresów ubezpieczenia, po wyjeździe do drugiego państwa.

 

Korzyści dla pracowników

Umowa tworzy podstawy koordynacji systemów ubezpieczeniowych obowiązujących w Polsce i w Turcji, co ma znaczenie w zakresie uzyskiwania prawa do świadczeń z tytułu: choroby i macierzyństwa (zasiłki), wychowywania dzieci (świadczenia rodzinne), niezdolności do pracy (renty), utraty żywiciela rodziny (renty rodzinne), wypadków przy pracy i chorób zawodowych (renty, odszkodowania), utraty zatrudnienia (zasiłki dla bezrobotnych), starości (emerytury), śmierci (zasiłki pogrzebowe).

 

Ułatwienia dla przedsiębiorców

Na porozumieniu zyskają również polscy i tureccy przedsiębiorcy, bo reguluje ono kwestie delegowania pracowników. Pozwala na wysyłanie ich z terytorium jednego państwa do wykonywania pracy na terytorium drugiego. Pracownik pozostaje wówczas w systemie ubezpieczenia społecznego państwa delegującego (przez okres do 24 miesięcy, z możliwością przedłużenia do 60 miesięcy).

 

Emerytura, renta, zasiłek po powrocie do Polski

Postanowienia umowy mają zastosowanie do pracowników i osób prowadzących działalność na własny rachunek (także rolniczą), podlegających ustawodawstwu kraju, na terytorium którego wykonywana jest praca, jak również do członków ich rodzin i innych osób uprawnionych, pozostałych po śmierci pracownika.

Aby zsumować okresy ubezpieczenia, bezrobotny powracający do Polski, powinien przedłożyć w wojewódzkim urzędzie pracy zaświadczenie z instytucji właściwej w Turcji, które potwierdza urzędowo wskazane okresy ubezpieczenia.

 

Zasiłki dla osób bezrobotnych

Osoby bezrobotne, które pracowały zarówno na terenie Polski, jak i Turcji, mogą starać się o zasiłek na zasadach sumowania. Warunkiem jest, że ostatni okres ubezpieczenia spełnią w kraju, w którym ubiegają się o świadczenie.

 

Wejście w życie umowy

Polska podpisała umowę z Turcją w październiku 2017 roku. Jej zapisy weszły w życie 1 czerwca 2021 roku.