Na przestrzeni lat 2017-2019 struktura zapotrzebowania na zawody w Gdyni i Sopocie bardzo się zmieniła. W prognozie na 2019 rok odnotowano duży wzrost odsetka zawodów deficytowych (o 17 pkt. proc.), przy niewielkim spadku nadwyżkowych (o 3 pkt. proc.). Zdaniem ekspertów, w bieżącym roku aż 34 zawody pozostające dotychczas w równowadze, znajdą się w deficycie.
W prognozie na 2019 rok zarysowują się duże różnice pomiędzy województwem pomorskim, a Gdynią i Sopotem. W skali województwa większość zawodów określono jako zrównoważone – 65%, zaś w Gdyni i Sopocie w równowadze pozostaje zaledwie 46%, a prawie połowa profesji jest przypisana do deficytu.
Transkrypcja danych do wykresu udział kategorii zawodów w poszczególnych edycjach badania dla Gdyni i Sopotu (PDF; 553 KB)
Turystyka i branża morska, czyli specyfika miast
Sopot jest nadmorskim kurortem uzdrowiskowym, znanym na całym świecie i utożsamianym z turystyką, gastronomią i hotelarstwem. Odwiedzają go turyści z kraju i z zagranicy, szczególnie w okresie letnim i wakacyjnym, aczkolwiek nasilenie ofert turystycznych i noclegowych przypada na okres od maja do października. Nie oznacza to oczywiście, że w pozostałych miesiącach Sopot nie jest odwiedzany.
Gdynia, z kolei, wyróżnia się prężnie działającą branżą morską, usługami transportowymi, logistyką i przemysłem, a także turystyką. Duża liczba organizowanych przez cały rok eventów muzycznych i widowiskowych, festiwali i koncertów skutecznie napędza zapotrzebowanie na usługi turystyczne, gastronomiczne i hotelowe.
Zatrudnienie cudzoziemców
Gdyńscy i sopoccy pracodawcy bardzo chętnie zatrudniają cudzoziemców. Obcokrajowcy najczęściej pracują w gastronomii i w hotelarstwie. Cudzoziemcy niwelują również braki kadrowe w budownictwie, przemyśle stoczniowym, a także sporadycznie w branży IT. Pracownicy zagraniczni zatrudniani są także przy pracach prostych, w zawodach zanikających oraz takich, które nie wymagają biegłej znajomości języka polskiego (np. szewc, kuśnierz, kaletmistrz). Obywatele Ukrainy podejmują również pracę w przemyśle okrętowym. Wśród pracowników zagranicznych to właśnie oni stanowią największą grupę.
Przy zatrudnianiu pracowników z zagranicy wraz ze wzrostem rangi stanowiska spada odsetek zatrudnionych cudzoziemców. Wymóg biegłej znajomości języka polskiego często stanowi barierę.
Można też zauważyć, że zwiększają się wymagania pracodawców z Gdyni i Sopotu pod kątem znajomości języków obcych wśród kandydatów do pracy. Coraz częściej zatrudniają oni pracowników z dalszych części świata, którzy posługują się językami takimi jak: chiński, tajski, hinduski. Oferuje się im pracę na stanowiskach specjalistów ds. marketingu i handlu, specjalistów IT, specjalistów ds. rekrutacji.
Pracownicy ds. rynku nieruchomości poszukiwani
Na tle innych lokalnych rynków pracy Gdynia i Sopot wyróżniają się kilkoma grupami zawodów, w przypadku których przewiduje się deficyty zatrudnieniowe, które w innych powiatach nie są prognozowane. Braki kadrowe w 2019 roku wystąpią m.in. wśród specjalistów ds. rynku nieruchomości. Chętnych do wykonywania tego zawodu brakuje głównie ze względu na obowiązujący w branży prowizyjny system wynagrodzeń, uzależnienie wyników pracy od wyjątkowej aktywności zawodowej – także w godzinach popołudniowych i wieczornych, oraz konieczność założenia własnej działalności gospodarczej. Dodatkowo, w zawodzie tym jest duża rotacja pracowników, co często przysparza pracodawcom trudności z zapewnieniem ciągłości pracy. W pozostałych powiatach specjalistów ds. rynku nieruchomości przypisano do równowagi. Również w prognozie dla całego województwa pomorskiego zawód ten znalazł się w grupie zawodów zrównoważonych. Gdyńscy i sopoccy pracodawcy poszukujący specjalistów ds. rynku nieruchomości borykają się z problemami kadrowymi już od trzech lat i w najbliższym czasie nie przewiduje się zmian w tym zakresie.
Marynarze i filolodzy w nadwyżce
W tegorocznym badaniu realizowanym w Gdyni i Sopocie w nadwyżce znalazło się 9 zawodów. W stosunku do roku poprzedniego odnotowano w tej grupie spadek o 5 zawodów. Wśród nich są 3 profesje, które mocno wyróżniają się na tle innych powiatów. Najbardziej charakterystyczną grupą zawodów są marynarze i pracownicy obsługi statków i portów. Nadwyżka wynika z jednej strony z braku ofert pracy dla potencjalnych kandydatów, z drugiej zaś wiąże się z ich wiekiem i stanem zdrowia uniemożliwiającym wykonywanie tych trudnych zawodów oraz brakiem wymaganego doświadczenia lub uprawnień u osób pozostających w rejestrach Powiatowego Urzędu Pracy w Gdyni. W latach ubiegłych marynarze i pracownicy obsługi statków i portów na terenie Gdyni i Sopotu byli klasyfikowani do równowagi.
Do nadwyżki zaklasyfikowani zostali też filolodzy i tłumacze ze względu na zbyt dużą liczbę potencjalnych kandydatów, w stosunku do liczby ofert pracy. Tylko w Gdyni i Sopocie oraz powiecie starogardzkim (w powiecie starogardzkim zawód przypisano do deficytu) ocena tego zawodu odbiega od prognozy dla całego województwa. W pozostałych powiatach, jak i w całym województwie zawody te uplasowały się w równowadze. Niezmiennie od trzech lat eksperci z Gdyni i Sopotu zauważają zbyt dużą liczbę kandydatów do pracy w stosunku do zapotrzebowania pracodawców.
Ostatnimi zawodami, które warto przedstawić w charakterystyce zawodów związanych ze zbyt dużą liczbą kandydatów do pracy są psycholodzy i psychoterapeuci. Przyczyną nadwyżki jest zbyt duża liczba absolwentów, na których nie ma zapotrzebowania na rynku pracy. Po prognozowanej w ubiegłym roku stabilizacji nastąpił powrót do stanu sprzed dwóch lat i obecnie, w 2019 roku, można dopatrywać się ponownej nadwyżki psychologów i psychoterapeutów.
Barometr zawodów jest prognozą zapotrzebowania na pracowników w 2019 roku. Sytuacja w niektórych zawodach może ulec zmianie w zależności od uwarunkowań rynkowych.
Pełen raport Barometr zawodów 2019 (PDF; 2,2 MB) podsumowujący badanie w województwie pomorskim.
Zobacz również inne artykuły nt.wyników badania Barometr zawodów z powiatu gdańskiego i m.Gdańsk, kartuskiego, bytowskiego, człuchowskiego, chojnickiego, nowodworskiego, w podziale na poszczególne podregiony województwa oraz ogólne wyniki badania Barometr zawodów dla województwa pomorskiego.