Czwarta rewolucja przemysłowa, której jesteśmy świadkami, intensywny rozwój technologii i techniki, globalizacja procesów gospodarczych oraz wyższe oczekiwania pracodawców wobec poziomu wiedzy i umiejętności pracowników, wymuszają zmiany również w obszarze kształcenia zawodowego.

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 lutego 2019 roku, które już 1 września wejdzie w życie, określa cele i zadania kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego oraz klasyfikację zawodów szkolnictwa branżowego. Wprowadzone zmiany mają zapewnić wysoką jakość kształcenia zawodowego oraz dostosować ofertę szkół kształcących branżowo do potrzeb rynku pracy.

Przypomnijmy – kształcenie w zawodach szkolnictwa branżowego jest realizowane w szkołach ponadpodstawowych:

• szkole branżowej I stopnia,
• technikum,
• szkole branżowej II stopnia,
• szkole policealnej

oraz na:

• kwalifikacyjnych kursach zawodowych,
• kursach umiejętności zawodowych.

Chodzi o stworzenie uczniom odpowiednich warunków do uzyskania dodatkowych umiejętności i uprawnień zawodowych tak, aby kończąc pewien etap nauki w szkole, mieli możliwość kontynuowania edukacji zgodnie z ideą uczenia się przez całe życie. Ma to służyć też otwarciu się na mobilność edukacyjną i zawodową absolwentów.

 

Jaki jest cel kształcenia branżowego?

Szkolnictwo branżowe ma za zadanie przygotować uczących się do wykonywania pracy zawodowej i aktywnego funkcjonowania na dynamicznie zmieniającym się rynku pracy. Absolwent szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe powinien legitymować się pełnymi kwalifikacjami zawodowymi oraz być przygotowanym do uzyskania niezbędnych uprawnień zawodowych.

Szkoła prowadząca kształcenie zawodowe będzie mogła wspomóc ucznia, oferując mu nabycie dodatkowych uprawnień czy umiejętności zawodowych w zakresie wybranych zawodów. Stąd bardzo istotna jest bliska współpraca z pracodawcami i praktyczna nauka zawodu, która winna odbywać się przede wszystkim w rzeczywistych warunkach pracy u pracodawców bądź na warsztatach innego typu (np. w centrach kształcenia zawodowego, placówkach kształcenia ustawicznego, w pracowniach szkolnych).

 

Klasyfikacja zawodów szkolnictwa branżowego

System kształcenia zawodowego powinien elastycznie reagować na potrzeby rynku pracy oraz być otwarty na uczenie się przez całe życie oraz wspierać mobilność edukacyjną i zawodową absolwentów. W tym kontekście istotne jest wyodrębnienie kwalifikacji w poszczególnych zawodach szkolnictwa branżowego oraz stworzenie uczniom warunków do uzyskiwania dodatkowych umiejętności i uprawnień zawodowych lub kwalifikacji rynkowych funkcjonujących w Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji.

Zawody szkolnictwa branżowego przyporządkowano do 32 branż, uwzględniając specyfikę umiejętności zawodowych lub zakres, w jakim są one wykorzystywane przy wykonywaniu zadań zawodowych.

Przepisy rozporządzenia stosowane będą od:

• roku szkolnego 2019/2020 w klasie I branżowej szkoły I stopnia, która rozpoczyna się z dniem 1 września 2019 r. lub z dniem 1 lutego 2020r.; semestrze I szkoły policealnej; klasie I dotychczasowego czteroletniego technikum oraz klasie I pięcioletniego technikum;
• roku szkolnego 2020/2021 w semestrze I branżowej szkoły II stopnia – a w latach następnych również w kolejnych klasach lub semestrach tych szkół.

Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 lutego 2019 r. w sprawie ogólnych celów i zadań kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego oraz klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego http://dziennikustaw.gov.pl/DU/2019/316

 

Źródło: Ministerstwo Edukacji Narodowej

 

Oprac.: Barbara Zabłocka, Zespół redakcyjny PORP oraz Wydział Pomorskiego Obserwatorium Rynku Pracy, WUP w Gdańsku