Dzień Budowlanych jest corocznym świętem obchodzonym 25 września. Budownictwo to branża, która od lat charakteryzuje się niedoborem specjalistów. Murarz, tynkarz, dekarz, posadzkarz, hydraulik czy elektryk, to tylko niektóre zawody branży, na które wciąż obserwujemy niesłabnące zapotrzebowanie. Zatrudnienie łatwo mogą znaleźć również inżynierowie budownictwa.

Chociaż obecnie sytuacja w branży budowlanej jest bardzo trudna ze względu na rosnące ceny i ograniczoną dostępność materiałów, to inwestycje są wciąż realizowane i zwyczajnie brakuje rąk do pracy. Z tego też względu praca w budownictwie jest coraz wyżej ceniona. 

Zapotrzebowanie na zawody budowlane na pomorskim rynku pracy

Potwierdzają to wyniki badania Barometr zawodów 2022 dla województwa pomorskiego, gdzie zawody budowlane są dużą grupą (12 na 55) na liście zawodów deficytowych.  Największy niedobór kandydatów prognozowano na murarzy i tynkarzy. Nieco mniejszy deficyt przewidywano dla robotników budowlanych (w 11 powiatach prognozowano deficyt, w 8 duży deficyt). Największych problemów z zatrudnieniem pracowników doświadczają pracodawcy poszukujący operatorów i mechaników sprzętu do robót ziemnych, cieśli i stolarzy budowlanych, pracowników robót wykończeniowych w budownictwie, betoniarzy i zbrojarzy, dekarzy i blacharzy oraz monterów instalacji budowlanych.

Według ekspertów rynku pracy niedostatek kandydatów wynika w dużym stopniu z braku osób posiadających odpowiednie doświadczenie zawodowe, umiejętności czy też – w niektórych przypadkach – uprawnienia. Zatrudnienie w zawodach branży budowlanej jest związane z wykonywaniem ciężkiej, fizycznej pracy, często w zmiennych warunkach atmosferycznych. Eksperci podkreślali, że wielu potencjalnych kandydatów podejmuje zatrudnienie poza granicami Polski, gdzie otrzymują bardziej satysfakcjonującą finansowo ofertę zatrudnienia. Regionalni przedsiębiorcy, aby niwelować powstałe w ten sposób braki pracowników często posiłkują się zatrudnianiem pracowników zza granicy.

Praca w budownictwie jest wymagająca. Pracownicy muszą cechować się dokładnością, cierpliwością, systematycznością, dyspozycyjnością. Częstymi elementem pracy osób w tych zawodach są delegacje poza miejsce zamieszkania, zmiana miejsca pracy. Z powodu ciągłego rozwoju nowych technologii budowlanych pracownicy tego sektora muszą także stale poszerzać swoją wiedzę i rozwijać się zawodowo. Zachętą do pracy w budownictwie mogą być jednak satysfakcjonujące wynagrodzenia.

Trudności ze znalezieniem pracowników wynikają również z tzw. luki pokoleniowej. Szkoły branżowe borykają się z problemem nieskutecznych naborów, a absolwentom często brakuje praktycznych umiejętności w obsłudze kosztownych maszyn oraz urządzeń budowlanych, którymi dysponują pracodawcy a nie szkoły.

Według danych GUS w sekcji budownictwo w 2019 r. w województwie pomorskim pracowało 71,5 tys. pracowników, co stanowiło 8% wszystkich pracujących w naszym regionie. W 2020 r. liczba pracujących w tej sekcji nieznacznie wzrosła do poziomu 72,5 tys. (8,2% wszystkich pracujących).

Ścieżka kształcenia

Zdobycie niezbędnej wiedzy i umiejętności w zawodach związanych z budownictwem wymaga ukończenia szkoły branżowej w wybranym przez siebie zawodzie. Alternatywą jest ukończenie szkolenia specjalistycznego i zdanie egzaminu zawodowego.

Brak fachowych umiejętności i doświadczenia zawodowego można wyeliminować poprzez udział w praktykach i stażach zawodowych. Firmy budowlane chętnie zatrudniają stażystów w celu przyuczenia do pracy w danym zawodzie.

Poznawanie nowych technologii budowlanych oraz znajomość czytania rysunku technicznego to tylko podstawowe umiejętności, jakie musi posiadać przyszły specjalista z tego zakresu. Podjęcie pracy w zawodach budowlanych wiąże się też ze zdobywaniem drogich i czasochłonnych uprawnień. Dlatego też często zdarza się, że już pracując w danym zawodzie to firma inwestuje w swojego pracownika, wysyłając go na specjalistyczne kursy i szkolenia w celu nabycia nowych kwalifikacji.

Pracownicy w branży budowlanej to również absolwenci szkół wyższych. Kończąc studia inżynierskie i uzupełniające magisterskie na kierunku budownictwo można rozpocząć karierę w tej branży. Aby pracować w większości zawodów związanych z budownictwem, konieczna jest przynależność do Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa – organizacji, która zrzesza inżynierów i techników posiadających uprawnienia budowlane niezbędne do pełnienia samodzielnych funkcji technicznych.

Z wykształceniem wyższym w branży budowlanej można być np. wykonawcą, kierownikiem budowy lub projektantem. Można też wybrać inne zawody: inspektor nadzoru budowlanego, pracownik badawczo-techniczny czy inżynier ds. przygotowania produkcji. Możliwości jest wiele.

Prognozy na przyszłość

Wszystko wskazuje na to, że ciągły rozwój budownictwa, zwłaszcza mieszkaniowego, gwarantuje stabilne zatrudnienie dla osób pracujących w tej branży. Zapotrzebowanie na fachowców z branży budowlanej wzrasta niezmiennie od wielu lat. Obecny rynek pracy jest nastawiony na specjalistów, dlatego też wydaje się, że pracownicy budowlani nie muszą martwić się o stabilność swojego zatrudnienia.

Opracowanie: Wydział Pomorskiego Obserwatorium Rynku Pracy, WUP w Gdańsku