Dzień bez Zakupów to święto obchodzone w Europie w ostatnią sobotę listopada, a w USA w piątek po Święcie Dziękczynienia. Początki tego święta sięgają lat dziewięćdziesiatych XX. wieku i zapoczątkowano je w Stanach Zjednoczonych. Ustanowienie go miało dać wyraz protestu przeciwko nadmiernym zakupom i konsumpcji wszelkich dóbr. W tym dniu warto pochylić się nad problematyką nadmiernych zakupów - często całkowicie zbędnych rzeczy. Nierzadko wchodząc do supermarketu, mając „w głowie” listę zakupów, które planujemy nabyć, zdarza się, że dochodząc do docelowych półek, w koszyku już mamy kilka pobocznych rzeczy, które nie zawsze są nam potrzebne. Specjaliści od marketingu doskonale wiedzą w jaki sposób oddziaływać i pobudzać nasze zmysły, chcąc wpłynąć na wielkość naszego koszyka zakupowego. Przy tym samym, naszymi rękami powiększają nadprogramowy konsumpcjonizm, oczywiście realizując założony cel - zwiększyć sprzedaż sklepową.

Za nadmierny konsumpcjonizm odpowiadamy MY

Zbyt obszerne zakupy spożywcze, niewspółmierne do naszych potrzeb przyczyniają się do marnowania żywności. Marnotrawstwo jedzenia jest plagą wysokorozwiniętych państw, dotyczy każdego z nas i współcześnie stanowi nie lada wyzwanie. Skutki marnotrawstwa są poważniejsze, niż mogłoby się wydawać. Wyrzucając popsuty owoc czy warzywo nie marnujemy tylko pieniędzy wniesionych w ich zakup, ale także ludzką pracę, wodę, energię włożone w produkcję tego owocu czy warzywa. Ponadto, marnowane jedzenie odpowiada za emisje gazów cieplarnianych, które wpływają na zmiany klimatu, które w konsekwencji niosą za sobą bardzo negatywne skutki dla środowiska. 

W przypadku nieprzemyślanych zakupów przemysłowych czy tekstylnych, często wyrzucamy jeszcze nadające się do użytku produkty, takie które nam się zwyczajnie znudziły czy po prostu są niemodne. Ponadto w dzisiejszych czasach społeczeństwo woli produkt wyrzucić niż oddać do naprawy. Warto wspomnieć również o producentach, którzy stosują strategie „planowanego postarzania produktu”, czyli projektowania towarów, tak aby miały ograniczony czas użyteczności, aby po tym okresie stawały się niesprawne czy nieopłacalne w naprawie.

Reasumując wiele aspektów wpływa na wzrost ilości produkowanych śmieci, zanieczyszczających naszą planetę. W trosce o środowisko naturalne powstają nowe nurty upowszechniające trendy wprowadzania do codziennego życia nawyków mających na celu zmniejszenie generowania ilości odpadów i dbałość o zasoby naturalne.

Dlatego też, aby zminimalizować negatywne skutki wywołane wzmożonym zaspokajaniem potrzeb zakupowych, warto ten Dzień uczcić poprzez zaniechanie dokonywania jakichkolwiek zakupów i rezygnację z wydawania pieniędzy. Zamiast tego proponuje się alternatywę w postaci uczestnictwa w wydarzeniach kulturalnych czy też artystycznych, spędzanie czasu z najbliższymi bądź aktywną formę wypoczynku.

 

Opracowanie: Dorota Gabryelczyk, Wydział Pomorskiego Obserwatorium Rynku Pracy, WUP w Gdańsku