W ostatnich latach niezmiennie obserwujemy wzrost udziału agencji zatrudnienia w zatrudnianiu cudzoziemców, głównie obywateli Ukrainy w Polsce. Tendencja wzrostowa utrzymuje się od wybuchu wojny w Ukrainie. Na uwagę zasługuje znaczny wzrost zatrudnienia w ramach usługi pośrednictwa pracy na terytorium RP. Nadal widoczny jest napływ migrantów z Ukrainy, choć coraz częściej Polska jest krajem tranzytowym dla uchodźców wojennych w drodze na Zachód.

 

 

 

POŚREDNICTWO PRACY NA TERYTORIUM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Agencje pośrednictwa pracy świadczą usługi na terytorium RP oraz za granicą u pracodawców zagranicznych, pomagają w znalezieniu pracy lub pracownika oraz prezentują oferty pracy.

W 2021 r. 7 661 osób podjęło zatrudnienie lub inną pracę zarobkową za pośrednictwem agencji na terenie RP. W 2022 r. liczba ta wzrosła do 8 405 osób, co stanowiło wzrost o 9,7% w stosunku do 2021 r. W 2023 r. nastąpił ogromny wzrost do 19 901 osób, co stanowiło wzrost o 136,8% w stosunku do 2022 r.

Mając na względzie państwa pochodzenia sytuacja kształtowała się następująco:

• w 2021 r. zatrudniono 2 581 cudzoziemców, w tym 1 967 obywateli Ukrainy;

• w 2022 r. zatrudniono 3 290 cudzoziemców, w tym 2 449 obywateli Ukrainy;

• w 2023 r. zatrudniono 15 148 cudzoziemców, w tym 13 057 obywateli Ukrainy.

Nastąpił wzrost zatrudnienia cudzoziemców na terenie RP o 27,5 % w 2022 r. w stosunku do 2021 r., a w 2023 r. o 360,4 % w stosunku do 2022 r., co pokazuje, iż zatrudnienie imigrantów z Ukrainy wzrasta dynamicznie od momentu wybuchu konfliktu zbrojnego na terenie tego kraju.

Wykres 1. Liczba osób, które podjęły zatrudnienie na terytorium RP w latach 2021–2023 z uwzględnieniem ich obywatelstwa

Źródło: System Teleinformatyczny Obsługi Rejestrów PSZ (STOR)

Transkrypcja danych do Wykres 1. Liczba osób, które podjęły zatrudnienie na terytorium RP w latach 2021–2023 z uwzględnieniem ich obywatelstwa (PDF, 613KB) 

 

Biorąc pod uwagę grupy zawodów:

• w 2021 r. najliczniejszą grupę stanowili przedstawiciele handlowi - 1 189 osób, w tym 221 cudzoziemców; magazynierzy i pokrewni - 609 osób, w tym 147 cudzoziemców; pracownicy wykonujący prace proste - 550 osób, w tym 447 cudzoziemców;

• w 2022 r. przeważającą grupę stanowili magazynierzy i pokrewni - 1 208 osób, w tym 358 cudzoziemców; przedstawiciele handlowi - 953 osób, w tym 145 cudzoziemców; pracownicy wykonujący prace proste - 750 osób, w tym 424 cudzoziemców;

• w 2023 r. podobnie do roku ubiegłego, lecz z ogromnym wzrostem, przeważającą grupę stanowili magazynierzy i pokrewni - 11 124 osoby, w tym 10 774 cudzoziemców; ręczni pakowacze i znakowacze - 662 osoby, w tym 434 cudzoziemców; klasyfikatorzy żywności i pokrewni - 489 osób, w tym 489 cudzoziemców.

Jak pokazują powyższe dane, dominującą branżą w latach 2021-2023 był handel. W 2023 r. nastąpił duży wzrost zatrudnienia w zawodzie magazynier, co może świadczyć o dynamice rozwoju branży logistyczno-transportowej. Systematycznie wzrastał odsetek specjalistów kosztem zmniejszającego się odsetka pracowników wykonujących prace proste.

 

POŚREDNICTWO PRACY W ZAKRESIE KIEROWANIA OSÓB DO PRACY ZA GRANICĄ U PRACODAWCÓW ZAGRANICZNYCH

 W roku 2021 i 2022 obwarowania związane z pandemią Covid-19 były stopniowo wycofywane, a w 2023 r. zostały ostatecznie odwołane - wróciła swoboda przekraczania granic, unormował się przepływ pracowników. W 2022 r. w stosunku do 2021 r. aktywność agencji zatrudnienia w zakresie kierowania osób do pracy za granicą u pracodawców zagranicznych wzrosła o 18,9 %. Natomiast w 2023 r. w stosunku do 2022 r. zanotowano spadek pracowników zatrudnionych za granicą o 7,4 %.

W 2021 r. agencje zatrudnienia skierowały 18 226 osób, w tym 1 721 cudzoziemców, do pracy do pracodawcy zagranicznego.

W 2022 r. osób tych było więcej, bo 21 667 osób, w tym 2 634 cudzoziemców, co stanowiło  wzrost liczby osób skierowanych do pracodawcy zagranicznego w stosunku do 2021 r. o 18,9%.

W 2023 r. liczba osób zmalała do poziomu 20 058, w tym 2 285 cudzoziemców, co stanowiło spadek liczby osób skierowanych do pracodawcy zagranicznego w stosunku do 2022 r. o 7,4%.

Wykres 2.  Liczba osób, które podjęły zatrudnienie u pracodawcy zagranicznego w latach 2021-2023

Źródło: System Teleinformatyczny Obsługi Rejestrów PSZ (STOR)

Transkrypcja danych do Wykres 2 Liczba osób, które podjęły zatrudnienie u pracodawcy zagranicznego w latach 2021-2023 (PDF, 612 KB)

 

Przeważającą działalnością agencji pośrednictwa pracy za granicą u pracodawcy zagranicznego była rekrutacja obywateli RP:

· w 2021 r. u pracodawcy zagranicznego podjęło pracę 16 545 obywateli RP; 

· w 2022 r. 19 033 osoby;

· w 2023 r. 17 773 osoby.

W 2023 r. obywatele RP stanowili 88% osób zrekrutowanych przez agencje do pracy u pracodawcy zagranicznego – dla porównania w 2021 r. stanowili 87,8 %, a w 2022 r. 90,8 % zrekrutowanych osób. Liczba zatrudnionych cudzoziemców wzrosła w 2022 r. w stosunku do 2021 r. o 53%, a w 2023 r. w stosunku do 2022 r. nastąpił spadek o 13,2%. Wśród cudzoziemców w 2021 r. przeważali obywatele: Ukrainy, Rosji i Rumunii, w 2022 r.: Łotwy, Ukrainy i Rosji, a w 2023 r.:  Ukrainy, Rumunii i Rosji.

Do pracy za granicą kierowani byli głównie pracownicy z branży morskiej, co wynika ze specyfiki pomorskiego rynku pracy:

• marynarze i pokrewni (w 2021 r. – 6 948 osób, w tym 367 cudzoziemców; w 2022 r. – 8 342 osoby, w tym 961 cudzoziemców; w 2023 r. – 6 734 osoby, w tym 655 cudzoziemców);

• oficerowie pokładowi, piloci żeglugi i pokrewni (w 2021 r. 3 886 osób, w tym 474 cudzoziemców; w 2022 r. 4 061 osób, w tym 546 cudzoziemców; w 2023 r. – 3 893 osoby, w tym 452 cudzoziemców);

• pracownicy służb technicznych żeglugi (w 2021 r. 2 882 osoby, w tym 459 cudzoziemców; w 2022 r. 2 581 osób, w tym 298 cudzoziemców; w 2023 r. – 2 608 osób, w tym 347 cudzoziemców).

 

DORADZTWO PERSONALNE ORAZ PORADNICTWO ZAWODOWE

W 2022 r. w relacji do roku poprzedniego zaobserwowano wzrost zainteresowania pracodawców usługami doradztwa personalnego oraz poradnictwa zawodowego. Natomiast w 2023 r. w porównaniu z 2022 r. odnotowano słabnące zainteresowanie wspomnianymi usługami.

Liczba pracodawców korzystających z usług doradztwa personalnego w 2021 r. – 931, w 2022 r. – 1 151, co stanowiło w ujęciu rocznym wzrost o 23,6%; w 2023 r. – 1 042, co stanowiło spadek o 9,5 % w stosunku do 2022 r.

Liczba pracodawców korzystających z usług poradnictwa zawodowego w 2021 r. – 860, w 2022 r. – 970, co stanowiło w ujęciu rocznym wzrost o 12,8% ; w 2023 r. – 953, co stanowiło spadek o 1,7% w stosunku do 2022 r.

Liczba osób korzystających z usług poradnictwa zawodowego w 2021 r. – 8 822, w 2022 r. – 8 461, co stanowiło w ujęciu rocznym spadek o 4,1 %, w 2023 r. – 9 701, co stanowiło wzrost o 14,7% w stosunku do 2022 r.

 

DZIAŁALNOŚĆ AGENCJI PRACY TYMCZASOWEJ

W 2021 r. liczba osób zatrudnionych przez agencje pracy tymczasowej wynosiła  35 272 osoby, w tym 17 454 cudzoziemców, w 2022 r. liczba ta wzrosła do poziomu 38 718 osób, w tym 20 251 cudzoziemców, a w 2023 r. zmalała do poziomu 35 743 osoby, w tym 19 186 cudzoziemców. Ogólna liczba osób, które podjęły zatrudnienie tymczasowe wzrosła w 2022 r. w stosunku do 2021 r. o 9,8%, a w  2023 r. w stosunku do 2022 r. zmalała o 7,7%. Natomiast liczba zatrudnionych cudzoziemców przez agencje pracy tymczasowej wzrosła w 2022 r. w stosunku do 2021 r. o 16 %, a w  2023 r. w stosunku do 2022 r. zmalała o 5,2 %.

Wykres 3.  Liczba osób zatrudnionych za pośrednictwem agencji pracy tymczasowej w latach 2021-2023

Źródło: System Teleinformatyczny Obsługi Rejestrów PSZ (STOR)

Transkrypcja danych do Wykres 3 Liczba osób zatrudnionych za pośrednictwem agencji pracy tymczasowej w latach 2021-2023 (PDF, 612 KB)

 

Liczba osób zatrudnionych przez agencje pracy tymczasowej w podziale na obywateli RP, Ukrainy i pozostałe narodowości kształtowała się następująco:

• obywatele RP - w 2021 r. zatrudniono 17 818 osób; w 2022 r. – 18 467 osób, co stanowiło w ujęciu rocznym wzrost o 3,6%, a w 2023 r. – 16 557 osób, co stanowiło spadek o 10,3% w stosunku do 2022 r.

• obywatele Ukrainy – w 2021 r. zatrudniono 13 715 osób; w 2022 r. – 16 236  osób, co stanowiło w ujęciu rocznym wzrost o 18,4%, a w 2023 r. – 15 044 osoby, co stanowiło  spadek o 7,3% w stosunku do 2022 r.

• obywatele innych narodowości – w 2021 r. zatrudniono 3 739 osób; w 2022 r. – 4 015 osób, co stanowiło w ujęciu rocznym wzrost o 7,4%, a w 2023 r. – 4 142 osoby, co stanowiło wzrost o 3,2% w stosunku do 2022 r.

Wykres 4. Liczba osób zatrudnionych za pośrednictwem agencji pracy tymczasowej z uwzględnieniem ich obywatelstwa w latach 2021-2023

Źródło: System Teleinformatyczny Obsługi Rejestrów PSZ (STOR)

Transkrypcja danych do Wykres 4 Liczba osób zatrudnionych za pośrednictwem agencji pracy tymczasowej z uwzględnieniem ich obywatelstwa w latach 2021-2023 (PDF, 613 KB)

Umowy zawierane przez agencje pracy tymczasowej według grup zawodów kształtowały się następująco:

· w 2021 r. najliczniejsze grupy wśród zawieranych umów stanowili magazynierzy i pokrewni – 6 342 umowy, pracownicy wykonujący prace proste gdzie indziej niesklasyfikowani – 5 714 umów, ręczni pakowacze i znakowacze – 4 953 umowy;

· w 2022 r. najliczniejsze grupy stanowili pracownicy wykonujący prace proste gdzie indziej niesklasyfikowani – 9 430 umów, magazynierzy i pokrewni – 6 839 umów, robotnicy pracujący przy przeładunku towarów – 3 145 umów;

· w 2023 r. najliczniejsze grupy stanowili magazynierzy i pokrewni – 5 570 umów, pracownicy wykonujący prace proste gdzie indziej niesklasyfikowani – 5 541 umów, robotnicy pracujący przy przeładunku towarów – 5 229 umów.

Powyższe dane ukazują utrzymujące się zainteresowanie zatrudnianiem pracowników za pośrednictwem agencji pracy tymczasowej. W latach 2022 – 2023 możemy zaobserwować przewagę cudzoziemców w zatrudnieniu tymczasowym. Na szczególną uwagę w omawianym okresie zasługuje wysoki poziom zatrudnienia magazynierów, co może świadczyć o zwiększonym popycie na pracowników w takich branżach jak handel oraz logistyka i dystrybucja.

Opracowała:

Aleksandra Pankiewicz

Źródło:

1. Zbiorcza informacja o działalności agencji zatrudnienia składana przez Marszałka Województwa za rok 2021

2. Zbiorcza informacja o działalności agencji zatrudnienia składana przez Marszałka Województwa za rok 2022

3. Zbiorcza informacja o działalności agencji zatrudnienia składana przez Marszałka Województwa za rok 2023