Edukacja i instytucje rynku pracy działające na wspólnym polu, potrzeby pracodawców w zakresie szkolenia dorosłych w obszarze technologii, perspektywy kariery w branży IT – o tym mówiono podczas Seminarium Dobrych Praktyk. Organizowane przez WUP w Gdańsku regularnie od 2012 roku, tym razem poświęcone było problematyce kształcenia i rozwoju umiejętności.
Tegoroczne wydarzenie odbyło się 29 października w formule online, dotyczyło różnych aspektów potrzeby całożyciowego rozwoju.
– Z jednej strony odbiegamy jako kraj od zaawansowanego poziomu uczenia się przez całe życie na tle Europy, a jednocześnie widzimy, że w perspektywie programów strategicznych jest to ważne zadanie na kolejne 10 lat – powiedział Dariusz Gobis, Wicedyrektor ds. Organizacji i Współpracy w Wojewódzkim Urzędzie Pracy w Gdańsku, rozpoczynając spotkanie i dodał: – Mam nadzieję, że będzie to inspirujące spotkanie dla nas wszystkich.
Nauka przez całe życie staje się koniecznością, a nie wyborem
Edukacja jest przyczyną problemów na rynku pracy (niedostatecznie wykształcona kadra), a zarazem ich rozwiązaniem. W świecie cyfryzacji, automatyzacji i sztucznej inteligencji, w obliczu zmian demograficznych, znaczenie edukacji rośnie.
– Można powiedzieć, że żyjemy w coraz bardziej „uszkolnionym" społeczeństwie. Dzisiaj trzeba myśleć o rozwijaniu umiejętności przez całe życie – mówił Piotr Mikiewicz, socjolog edukacji, kierownik Zakładu Socjologii Edukacji i Polityki Oświatowej w Instytucie Pedagogiki Dolnośląskiej Szkoły Wyższej. – Funkcjonujemy w świecie zagrożonym katastrofą klimatyczną, nie mamy pewności, jakie warunki życia i pracy przed nami, nie możemy polegać na wzorcach, które znali nas rodzice i dziadkowie. Na naszych oczach rodzą się nowe obszary pracy. I to jest nasze zadanie, nauczyć się nawigacji w takim świecie.
Jak dodał Piotr Mikiewicz jesteśmy „skazani na bycie indywidualistami i mamy za zadanie rozwijać się". Podkreślił, że dzisiaj liczy się praktyczne wykorzystanie wiedzy, ponadto większy nacisk kładzie się na takie umiejętności, jak współpraca w grupie czy komunikacja.
– Nie wystarczy podążać za tradycją, trzeba być odpowiedzialnym i kreować własne życie. To także przyczyna naszych niepokojów. Zadajemy sobie pytania „Czy ja się spełniam w tej pracy? Czy powinienem szukać innej?" – tłumaczył.
Te wątki dostrzega Zintegrowana Strategia Umiejętności 2030, czyli dokument określający kierunki interwencji państwa w zakresie rozwoju umiejętności. Zawarte tam zapisy mówią m.in. o potrzebie podnoszenia umiejętności kluczowych u dzieci, młodzieży i osób dorosłych, rozwijaniu i upowszechnianiu kultury uczenia się przez całe życie, zbudowaniu systemu, który będzie diagnozował i informował o obecnym stanie zapotrzebowania na umiejętności. Istotne jest także to, aby nie oddzielać edukacji od rynku pracy, ale postrzegać oba obszary jako uzupełniające się.
Pilotaż drona, a jednocześnie współpraca w zespole – taka kombinacja jest i będzie ważna
Powiatowe urzędy pracy na co dzień obserwują, jak szkolą się dorośli w zakresie przemysłu i zaawansowanych technologii. Z danych Gdańskiego Urzędu Pracy wynika, że do końca października br. osoby bezrobotne brały udział w takich szkoleniach, jak projektowanie odzieży w programie Corel Draw i Adobe Photoshop, UI Designer, Bootcamp Java+Spring, Front-end, spawanie, obsługa suwnic i żurawi, obsługa sprzętów budowlanych czy uprawnienia elektroenergetyczne. Dużą popularnością cieszy się także Krajowy Fundusz Szkoleniowy, dzięki któremu pracodawcy mogą podnieść kwalifikacje pracowników. Dzięki tym środkom firmy mogły wysłać pracowników na takie kursy, jak np. komputerowe badanie jakości wyrobów z tworzyw sztucznych, tworzenie i przetwarzanie danych geograficznych oraz analizy przestrzenne w pracy projektanta światłowodów, grafika z wykorzystaniem rzutów izometrycznych (stosowane w przemyśle gier komputerowych czy architektury), pilotowanie drona dla pracowników branży budowalnej, energetycznej, inżynieryjnej, geodezyjnej.
– Coraz bardziej popularne są także kursy związane z programowaniem i robotyką w edukacji przedszkolnej, od dwóch lat obserwujemy zwiększone zainteresowanie tym tematem – mówiła Magdalena Dering z GUP.
Przedstawiciele powiatowych urzędów pracy przyznali także, że trzeba zwracać uwagę na kompetencje miękkie. Jak mówiła Małgorzata Bronk z Powiatowego Urzędu Pracy w Kartuzach „w miejscu pracy jest tylko jedna pewna rzecz – zmiana".
– Zmienia się to, co robimy, gdzie i przede wszystkim jak – powiedziała.
Dlatego szczególnego znaczenia nabiera rozwój takich obszarów, jak motywacja, komunikacja, zarządzanie sobą w czasie, współpraca w zespole, zaangażowanie.
W przyszłości rozwiązaniem problemów rynku pracy może być branża IT i ICT
Trzecia część spotkania poświęcona była perspektywom na rynku pracy, jakie daje branża IT i ICT, zwłaszcza kobietom. Temat przybliżyła Joanna Pruszyńska-Witkowska z centrum szkoleniowego Future Collars, które uczy programowania i kompetencji cyfrowych.
Jak mówiła jesteśmy obecnie świadkami kolejnej rewolucji, w której znaczenie mają takie elementy, jak chmura obliczeniowa, big data, Internet rzeczy, uczenie maszynowe, aplikacje mobilne. To wpływa na sektor pracy: powstaje nowy sposób jej wykonywania (np. praca zdalna), pojawiają się nowe formy zatrudnienia (np.freelancing), zawody się zmieniają, znikają i powstają nowe. Wśród tych, na które w przyszłości będzie zapotrzebowanie wymienia się takie, jak np. analityk danych, programista, specjalista ds. automatyzacji procesów, specjalista ds. baz danych i sieci, analityk bezpieczeństwa informacji, programista. Przekwalifikowanie się jest więc szansą dla osób, których zawody zostaną zautomatyzowane (wykonują je głównie kobiety), tym bardziej, że jak szacuje Organizacja Pracodawców Usług IT SoDA w Polsce brakuje 250-300 tys. specjalistów z zakresu IT.
– Branża IT i ICT nie jest zarezerwowana wyłącznie dla umysłów ścisłych – mówiła Joanna Pruszyńska-Witkowska. – Odnajdują się tu np. osoby, które mają zdolności w kierunku zarządzania ludźmi czy projektami.
Branża ta, jak mówiła przedstawicielka Future Collars, daje także szansę na łączenie dwóch aspektów: mieszkania w mniejszej miejscowości i wykonywania swojej pracy zdalnie oraz otrzymywania satysfakcjonującego wynagrodzenia.
Autorka: Marta Wiloch, Wydział Współpracy i Promocji, WUP w Gdańsku