Jak zmiany na rynku pracy przez okres ostatnich czterech lat wpłynęły na pojawiające się oferty pracy, sprawdziliśmy opierając się na badaniu przeprowadzonym przez Grant Thornton „Rynek pracy pod lupą. Analiza ofert pracy publikowanych przez pracodawców w Polsce w latach 2015-2019”.

Rekordowo niskie bezrobocie w Polsce, pomimo wielu pozytywnych aspektów, to również wyzwanie dla obecnego rynku pracy. Z jednej strony to niewątpliwie korzystna sytuacja dla pracowników, ponieważ wymusza m.in. wzrost płac oraz różne formy benefitów. Z drugiej zaś - to także bariera dla firm poszukujących wykwalifikowanej kadry, będącej w obecnych czasach zasobem deficytowym, ale i niezbędnym elementem rozwoju przedsiębiorstw.

Doświadczenie i wykształcenie

Wszechobecny popyt na „ręce chętne do pracy” spowodował, iż nastąpił znaczący spadek wymagań pracodawców wobec pracowników. I tak w 2015 roku lista wymagań w ofertach pracy wskazywała na 7 pozycji (m.in. doświadczenie, wykształcenie, znajomość języka, certyfikaty itp.), ale w 2019 roku już tylko na 5. Przy czym istotnym jest, że zarówno firmy polskie, jak i zagraniczne mają podobne wymagania w stosunku do przyszłych pracowników.

Doświadczenie, niezmiennie od 2015 roku, jest zdecydowanie najważniejszym wymogiem, jaki pracodawcy stawiają swoim potencjalnym kandydatom. Według raportu wymóg ten w bieżącym roku znajduje się w ponad połowie przeanalizowanych ofert pracy (56 procent), co w odniesieniu do roku 2015 można uznać za znaczący spadek (wówczas wskazywano go w 70 procentach ofert pracy).

Pracodawcy, niestety, nie mają wyboru i „przymykają oko” również w kwestii wykształcenia kandydatów. Różnica procentowa w ostatnich czterech latach jest wyraźnie zarysowana. I o ile w 2015 roku konieczność posiadania wykształcenia była niezbędna w 64 procentach ofert pracy, o tyle w 2019 roku dotyczy tylko 44 procent z nich.

 

Źródło: Grant Thornton

Transkrypcja danych do wykresu: Odsetek punktów z wymaganiami w ofertach pracy z 2015 i 2019 roku (PDF; 88,9 KB)

 

Atrakcyjne benefity

Aby przyciągnąć wykwalifikowanych specjalistów w swoje struktury, pracodawcy prześcigają się w pomysłach na tworzenie atrakcyjnych miejsc pracy. Proponują nie tylko wyższe wynagrodzenie, które nadal jest najważniejszym argumentem przy podejmowaniu pracy (wzrost o 4 punkty procentowe w stosunku do 2015 roku), ale również bogatą ofertę benefitów pozapłacowych.

W ramach badania zweryfikowano również ogłoszenia o pracę firm z kapitałem zagranicznym. Okazało się, że pracodawcy zagraniczni zdecydowanie silniej reagowali na obecną sytuację na rynku pracy niż firmy polskie, proponując dłuższą listę zachęt w ofertach pracy.

Analizując oferowane przez firmy korzyści pozapłacowe, można zauważyć, że największą popularnością cieszą się obecnie pakiety medyczne. W stosunku do 2015 roku, w roku bieżącym nastąpił wzrost ich atrakcyjności wśród pracowników z 22 do 47 procent. Drugie miejsce, niekwestionowanie zajmują pakiety sportowe (adekwatnie wzrost z 18 do 40 procent). Warto też zaakcentować, iż dla potencjalnych kandydatów stabilne zatrudnienie w formie umowy o pracę nadal jest intratnym benefitem (wzrost z 45 do 58 procent).

Spora ilość ofert na obecnym rynku pracy pozwala pracownikom na wybór takich bonusów, które są w ich mniemaniu najbardziej atrakcyjne. Zastanawia przy tym fakt, dlaczego zarówno szkolenia jak i auta służbowe stają się coraz mniej pożądane wśród kandydatów. W porównaniu z 2015 w obu przypadkach nastąpił spadek ich popularności (szkolenia z 52 do 50 procent, a auta służbowe z 8 do 6%).

Źródło: Grant Thornton

Transkrypcja danych do wykresu: Odsetek zachęt w ofertach pracy z 2015 i 2019 roku (PDF; 92,0 KB)

 

Pracownik fizyczny potrzebny od zaraz

Z analizy ofert pracy wynika, iż problemy pracodawców ze znalezieniem kandydatów w większym stopniu dotyczą pracowników fizycznych niż umysłowych. W przeciągu ostatnich czterech lat nie tylko wzrosła ilość oferowanych dla nich miejsc pracy, ale również poszerzyła się oferta proponowanych benefitów. Zauważalna jest także tendencja do spadku wymagań podczas zatrudniania.

- Trudno się dziwić, że największe zmiany w ostatnich latach zaszły akurat w ogłoszeniach skierowanych do pracowników fizycznych. To właśnie ich niedobór na rynku pracy jest najbardziej odczuwalny obecnie przez pracodawców. Zdaje się, że w obecnej sytuacji wystarczy po prostu mieć chęć do pracy i być odpowiedzialnym – wymagania pracodawców spadają więc do minimum, a chętnych do pracy wciąż brak – mówi Monika Łosiewicz, menadżer ds. rekrutacji w Grant Thornton.

Budującym jest jednak fakt, iż w dobie zachodzących zmian na rynku pracy, kapitał ludzki jest obecnie najbardziej pożądanym i cenionym zasobem.

Badanie przedstawione w raporcie „Rynek pracy pod lupą. Analiza ofert pracy publikowanych przez pracodawców Polsce w latach 2015-2019” przeprowadzono na losowej próbie 500 realnych ofert pracy opublikowanych na portalach pracuj.pl i olx.pl w okresach: styczeń-wrzesień 2015 oraz styczeń-wrzesień 2019.

Zapraszamy do zapoznania się z pełnym raportem przygotowanym przez Grant Thornton "Rynek pracy pod lupą. Analiza ofert pracy publikowanych przez pracodawców w Polsce w latach 2015-2019" (PDF; 1,7 MB)

 

Oprac.: Barbara Zabłocka - Zespół redakcyjny PORP oraz Wydział Pomorskiego Obserwatorium Rynku Pracy, WUP w Gdańsku