To już kolejna odsłona raportu z badania, które przygląda się sytuacji na rynku pracy z perspektywy pracowników, jak i pracodawców wiodących branż: przemysłowej, handlowej, usługowej oraz sektora publicznego. Co pokazuje najnowszy Barometr Rynku Pracy? Czy nadal mamy do czynienia z rynkiem pracownika, z jakimi problemami zmagają się pracodawcy? Zapraszamy do lektury.
Kto się boi stracić pracę?
Pewność zatrudnienia wciąż utrzymuje się na bardzo wysokim poziomie. Z badania Work Service za III kwartał 2019 roku wynika, że aż 85% respondentów nie obawia się utraty pracy. Pod tym względem najbardziej zagrożeni czują się pracownicy z najmniejszymi dochodami, do 1999 zł netto miesięcznie. Strach przez zwolnieniem odczuwa, co piąty z nich. Z kolei najmniej o utratę pracy martwią się pracownicy z największymi zarobkami. Warto zwrócić tu uwagę, że od ostatniej edycji badania z I kwartału 2019 roku widać rosnące obawy o utratę pracy.
Transkrypcja danych do wykresu: Czy obawia się Pan/Pani utraty pracy? (PDF; 207 KB)
Jakie plany zawodowe mają pracownicy?
Miejsce pracy zamierza zmienić co piąta pracująca osoba. Najczęściej planują zrobić to najmłodsi pracownicy w wieku 18-34 lata, których często określa się jako pokolenie Y i Z oraz ci, zatrudnieni na umowy cywilno-prawne. Nie bez znaczenia przy podjęciu takiej decyzji jest również poziom zajmowanego stanowiska. Rzadziej planują zmienić pracę kierownicy niż młodsi specjaliści.
Jako powód zmiany pracy na pierwszym miejscu respondenci wskazali niski poziom wynagrodzenia, następnie chęć samorealizacji, brak możliwości rozwoju i perspektyw awansu oraz potrzebę zmiany. Wśród wyżej wymienionych przyczyn zwraca uwagę, że wyraźnie wzrósł odsetek pracowników, którzy chcieliby odejść z dotychczasowego miejsca pracy, aby móc się samorealizować.
Dla kogo podwyżki?
Podniesienia wynagrodzenia spodziewa się w najbliższych miesiącach ponad połowa pracowników. Jednocześnie, spadła liczba osób, które oczekiwałyby podwyżki. Zdecydowanie rzadziej spodziewają się wzrostu płac pracownicy, którzy zarabiają najwięcej, powyżej 3999 zł netto miesięcznie, niż ci, których wynagrodzenie kształtuje się w przedziale między 2 a 3 tysiące złotych.
Transkrypcja danych do wykresu: Czego oczekuje Pan Pani w najbliższych miesiącach w odniesieniu do poziomu wynagrodzenia (PDF; 206 KB)
Jak zatrzymać pracowników?
Pracowników w ich dotychczasowych miejscach pracy mogłoby zatrzymać przede wszystkim podniesienie wynagrodzenia. Wśród innych czynników, które mogłyby wpłynąć na decyzję o pozostaniu w firmie wymienić można wprowadzenie premii za pracę oraz wdrożenie programów umożliwiających zachowanie równowagi między życiem prywatnym i zawodowym. Z raportu wynika, że ponad połowa pracowników, którzy zamierzają zmienić pracę lub obawiają się zwolnienia, rozważają zmianę wykonywanego zawodu, zwłaszcza ci młodsi oraz osoby zarabiające mniej niż 3 tysiące złotych.
Jakie plany zatrudnieniowe mają pracodawcy?
Z części badania, w której uczestniczyli pracodawcy wynika, że w dalszym ciągu planują oni zwiększenie zatrudnienia, choć w mniejszym stopniu niż miało to miejsce w poprzedniej edycji raportu. Z odpowiedzi pracodawców wynika, że ponad 2/3 firm planuje utrzymać obecny stan zatrudnienia, w większości bez przeprowadzania dodatkowej rekrutacji. Rekrutację pracowników planuje niemal 40% firm, głównie dużych. Jej celem ma być przede wszystkim zwiększenie zatrudnienia, rzadziej utrzymanie jego obecnego poziomu. Rekrutację planują głównie duże firmy. Z kolei redukcję zatrudnionych zamierza przeprowadzić zaledwie 3,5% pracodawców.
Transkrypcja danych do wykresu: Czy w przeciągu najbliższego kwartału planujecie Państwo zmianę poziomu zatrudnienia (PDF; 206 KB)
Kto jest poszukiwany na rynku pracy?
Większość firm planujących rekrutację, bez względu na wielkość przedsiębiorstwa czy rodzaj branży będącej przedmiotem badania deklaruje, że będzie poszukiwało pracowników niższego szczebla (69%) oraz nieco rzadziej średniego. Jeśli chodzi o preferowany wiek potencjalnych pracowników, większość firm jest zainteresowana zatrudnianiem osób młodych poniżej 24 roku życia - tzw. przedstawicieli pokolenia Z, osób uczących się, długotrwale bezrobotnych oraz niepełnosprawnych. Nieco mniejszym zainteresowaniem cieszą się kandydaci w wieku emerytalnym oraz obcokrajowcy.
Czy wzrosną wynagrodzenia?
Co piąta firma planuje zwiększenia wynagrodzeń w trakcie zbliżającego się kwartału. Obecny poziom wynagrodzeń chce utrzymać 3/4 firm i dotyczy to, w zbliżonym procencie, zarówno małych, średnich, jak i dużych przedsiębiorstw. Natomiast redukcję wynagrodzeń planuje zaledwie 1,5% małych firm.
Transkrypcja danych do wykresu: Co w ciągu najbliższych miesięcy planują firmy w zakresie wynagrodzeń (PDF; 209 KB)
Co martwi pracodawców?
Prawie 57% pracodawców deklaruje, że ma problemy ze znalezieniem pracowników, najczęściej niższego szczebla. Im wyższy szczebel, tym problem ze znalezieniem kadry mniejszy. Większość pracodawców przyznaje, że niedobór pracowników negatywnie wpływa na firmę ze względu na zmniejszenie możliwości zawierania nowych kontraktów, wzrost kosztów personalnych oraz rezygnację lub ograniczenie inwestycji.
Jak radzą sobie pracodawcy z brakiem kadr?
Ponad 2/3 firm oferuje wyższe wynagrodzenie oraz podejmuje współpracę z agencjami pracy. Około 1/5 przedsiębiorstw współpracuje z innymi pracodawcami, korzysta z job-sharing i dzieli się czasem pracowników. Jako antidotum na braki kadrowe 23% firm wprowadza automatyzację wybranych procesów. 18% zatrudnia w większym stopniu pracowników w wieku emerytalnym oraz emerytów. Duże firmy stawiają na zatrudnianie obywateli Ukrainy i działania typu employer branding.
Na pytanie o sposoby pozyskiwania pracowników, ponad 2/5 przedsiębiorstw odpowiedziało, że w procesie rekrutacji pomagają im rekomendacje znajomych oraz korzystanie z usług urzędów pracy. Jako pomoc w poszukiwaniu pracowników, firmy wskazują też na zamieszczanie ogłoszeń na portalach z pracą. W mediach społecznościowych i na własnych stronach internetowych rekrutację ogłasza około 1/5 firm.
Według pracodawców, trudności z pozyskaniem kadry mają związek przede wszystkim ze zbyt wygórowanymi oczekiwaniami finansowymi pracowników oraz brakiem kandydatów do pracy. Trudności wynikają też z niewystarczających lub niedopasowanych kompetencji potencjalnych pracowników.
Transkrypcja danych do wykresu: W jaki sposób radzą sobie Państwo z problemami rekrutacyjnymi (PDF; 216 KB)
Cały raport Barometr Rynku Pracy XII edycja dostępny jest na stronie internetowej Work Service
Oprac.: Dagmara Maciejewska – Zespół redakcyjny PORP, WUP w Gdańsku