Od początku 2022 r. odnotowano znaczny wzrost liczby cudzoziemców prowadzących własne firmy. Pozytywna tendencja jest obserwowana zarówno w skali całego kraju, jak i na terenie województwa pomorskiego. Ponadto, udział przedsiębiorczych cudzoziemców z naszego regionu w ogólnej liczbie cudzoziemców prowadzących własne przedsiębiorstwa w Polsce systematycznie wzrasta.
Rośnie liczba cudzoziemców prowadzących własne firmy
Na koniec 2021 r. we wszystkich Oddziałach ZUS w kraju zgłoszonych było do ubezpieczeń społecznych blisko 24 tys. cudzoziemców prowadzących działalność gospodarczą. W tym samym czasie w pomorskich Oddziałach ZUS odnotowano 1448 przedsiębiorczych cudzoziemców, co stanowiło 6% ogólnej ich liczby zarejestrowanej w Polsce.
Na koniec 2022 r. zaobserwowano znaczny wzrost wartości wskaźnika zarówno w ujęciu krajowym, jak i w przypadku województwa pomorskiego. Warto zauważyć, że w całym okresie 2022 r. wskaźnik udziału pomorskich przedsiębiorców w ogólnej liczbie cudzoziemców prowadzących działalność gospodarczą w Polsce wzrósł z poziomu 6% na koniec 2021 r. do poziomu 6,9% na zakończenie 2022 r.
Dane według stanu na dzień 31.05.2023 r. wskazują, że w pierwszych pięciu miesiącach 2023 r. dynamika wzrostu liczby działalności gospodarczych prowadzonych przez cudzoziemców w województwie pomorskim była jeszcze wyższa aniżeli odnotowana w 2022 r. O ile na koniec 2022 r. dynamika roczna osiągnęła poziom 41,2%, to tegoroczna dynamika odnotowana w końcu maja 2023 r. wyniosła 54,8%.
Analizując dane dotyczące obcokrajowców warto podkreślić, że od początku 2022 r. w poszczególnych czasokresach obserwuje się w naszym regionie pozytywny trend z rosnącą dynamiką przyrostu firm prowadzonych przez cudzoziemców. W ciągu całego 2022 r. przybyło w Pomorskiem 596 działalności gospodarczych, ale już w pierwszych pięciu miesiącach br. pojawiło się w statystykach kolejne 1121 przedsiębiorczych cudzoziemców. W całym analizowanym okresie, tj. od końca 2021 r. do końca maja 2023 r., liczba cudzoziemców zgłoszonych do ubezpieczeń z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej wzrosła aż o 118,6% - z poziomu 1448 do 3165 osób.
Wykres 1. Liczba cudzoziemców prowadzących działalność gospodarczą zgłoszonych do ubezpieczeń w pomorskich Oddziałach ZUS i ogółem w Oddziałach ZUS
Źródło: Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych
Transkrypcja danych do Wykres nr 1 Liczba cudzoziemców prowadzących działalność gospodarczą_dane ZUS (PDF, 141 KB)
Najwięcej przedsiębiorczych obywateli pochodzi z Ukrainy i Białorusi
Uwzględniając obywatelstwo przedsiębiorczych obcokrajowców zgłoszonych do ubezpieczeń społecznych w pomorskich Oddziałach ZUS, należy podkreślić, że w tym zakresie zdecydowanie dominują obywatele Ukrainy oraz Białorusi. Przedstawiciele wymienionych nacji według stanu na dzień 31.05.2023 r. stanowili aż 71,9% wszystkich zarejestrowanych cudzoziemców.
Tabela 1. Liczba cudzoziemców prowadzących działalność gospodarczą zgłoszonych do ubezpieczeń w pomorskich Oddziałach ZUS według posiadanego obywatelstwa
Źródło: Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych
Transkrypcja danych do Tabela nr 1 Liczba cudzoziemców prowadzących działalność gospodarczą według obywatelstwa (PDF, 149 KB)
Warto podkreślić, że statystyczna dominacja obywateli Ukrainy i Białorusi jest coraz bardziej wyraźna – dla porównania na koniec 2021 r. stanowili oni 44,3% ogółu cudzoziemców prowadzących własną działalność gospodarczą w naszym regionie. Jako ciekawostkę warto zauważyć, że na koniec maja br. przedsiębiorczych Ukraińców (1488) było statystycznie więcej w relacji do ogólnej liczby cudzoziemców (1448) prowadzących własne firmy w końcu 2021 r. Obserwowane zmiany w tym zakresie są zatem bardzo dynamiczne w okresie ostatnich kilkunastu miesięcy.
O ile w odniesieniu do obywateli wspomnianych powyżej narodowości zachodzą znaczne zmiany w obrazie statystycznym przedsiębiorczości, to w przypadku pozostałych nacji zjawisko to niemal nie występuje. Na koniec maja br. 3. miejsce pod względem liczby przedsiębiorczych obywateli zgłoszonych do ZUS w Pomorskiem zajmowali Rosjanie (97 osób), 4. miejsce Niemcy (71), a na 5. pozycji uplasowali się Brytyjczycy (54). Warto jednak zauważyć, że ich liczebności zdecydowanie odbiegają statystycznie od liczby Ukraińców czy Białorusinów. Przedstawiciele żadnej innej narodowości, poza dwiema dominującymi, nie przekraczają liczebnie poziomu 100 przedsiębiorców, a zmiany statystyczne zachodzące w obrębie poszczególnych nacji są w czasie mało dostrzegalne.
Opracował: Radosław Więckiewicz, Zespół Pomorskiego Obserwatorium Rynku Pracy, Wydział Współpracy i Analiz, WUP w Gdańsku