Rada Europejska 25 września zatwierdziła unijną pomoc finansową w formie pożyczek dla państw członkowskich. To kwota w wysokości 87,4 mld EUR w ramach SURE (Support to mitigate Unemployment Risks in an Emergency). Jest to unijny instrument tymczasowy, mający zmniejszać zagrożenie bezrobociem podczas kryzysu wywołanego przez COVID-19. Polska otrzyma 11,2 mld EUR.

Pomoc w formie pożyczki udzielana będzie państwom członkowskim, w których wybuch pandemii po 1 lutego 2020 r. doprowadził do nagłego i znacznego wzrostu wydatków publicznych ze środków krajowych. Głównym celem jest ochrona miejsc pracy w związku z ograniczeniami gospodarczymi spowodowanymi obecną pandemią.

 

Na co można przeznaczyć kwotę wsparcia?

Wydatki krajowe muszą być bezpośrednio związane z programami obejmującymi m.in. publiczne wsparcie dochodu w odniesieniu do nieprzepracowanych godzin, zastąpienie dochodu osób samozatrudnionych, czy zakup środków ochrony zdrowia przez pracodawców mających problemy gospodarcze na skutek pandemii.

Polska, na podstawie umowy pożyczki, będzie mogła przeznaczyć pozyskana kwotę 11,2 mld EUR do natychmiastowego finansowania programów ochrony miejsc pracy realizowanych zgodnie z Ustawą z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. Pieniądze mogą posłużyć do sfinansowania kosztów związanych z tworzeniem lub przedłużaniem krajowych programów wspierających utrzymanie zatrudnienia, w tym pomocy realizowanej przez Publiczne Służby Zatrudnienia ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Funduszu Pracy.

 

Skąd pochodzą środki na wsparcie?

Państwa członkowskie w ramach SURE otrzymają pożyczki na korzystnych warunkach.

Pożyczki te są wspierane z budżetu UE oraz przez gwarancje państw członkowskich. Komisja Europejska w imieniu UE pozyska środki na międzynarodowych rynkach kapitałowych i udostępni je jako pożyczki wzajemne państwom członkowskim, które będą o taką pomoc się ubiegały.

Państwa członkowskie skorzystają zatem z silnego ratingu kredytowego UE i niskich kosztów finansowania na rynkach kapitałowych wynikających z dużej skali operacji finansowych realizowanych przez Unię w imieniu państw członkowskich. W związku z tym wymagane jest również wniesienie przez państwa członkowskie wkładów w formie gwarancji na pożyczki z budżetu Unii. W ramach tego unijnego instrumentu może zostać przekazane łącznie do 100 mld EUR na ochronę miejsc pracy.

Instrument finansowy SURE ma charakter tymczasowy, będzie dostępny tylko w czasie trwania sytuacji nadzwyczajnej. Komisja Europejska co 6 miesięcy zweryfikuje, czy nadal występują okoliczności powodujące poważne zakłócenia gospodarcze.